Najwięksi producenci ciężarówek testują już nowe systemy, które od lipca 2024 r. będą musiały posiadać pojazdy ciężarowe. Lista obowiązkowego wyposażenia nie jest długa, ale niektóre z jej elementów budzą kontrowersje. Sprawdzamy szczegóły i wyjaśniamy, czy te regulacje będą dotyczyły wszystkich ciężarówek.

Spis treści:

• Lista obowiązkowego wyposażenia ciężarówek od 7 lipca 2024 r.
• Czy kamery cofania będą obowiązkowe we wszystkich ciężarówkach?
• Podstawa prawna regulacji GSR. Jaki cel tych przepisów?

Nowe, obowiązkowe wyposażenie pojazdów ciężarowych, zostało zdefiniowane przez pakiet zasad, nazwany General Safety Regulations (GSR). Docelowo obejmie on wszystkie pojazdy, a więc także osobowe i autokary, a wprowadzany jest etapami w latach 2020 – 2029. Sprawdzamy, jakie obowiązkowe wyposażenie będą musiały posiadać ciężarówki od lipca 2024.

Lista obowiązkowego wyposażenia ciężarówek od 7 lipca 2024 r.

Nowe, obowiązkowe wyposażenie ciężarówek to w większości przypadków systemy, które fabrycznie montuje się już w autach osobowych. Jednakże implementacja niektórych tych rozwiązań w autach dostawczych może być co najmniej problematyczna. Oto lista obowiązującego wyposażenia ciężarówek od 7 lipca 2024 r.:

System sygnalizacji awaryjnego zatrzymania

Ten system ma automatycznie zasygnalizować gwałtowne hamowanie pojazdu ciężarowego lub jego zatrzymanie się. Do sygnalizacji wykorzystuje się jednoczesne uruchomienie wszystkich świateł stopu lub kierunkowskazów. System włącza się autonomicznie przy prędkości powyżej 50 km/h i zostaje aktywowany w wyniku gwałtownej utraty prędkości pojazdu lub uruchomieniu się systemu ABS.

System wykrywania cofania

Zasady pakietu GSR wprowadzają obowiązek montażu również w autach ciężarowych precyzyjnych czujników lub kamer cofania. Urządzenia te powinny być uruchamiane automatycznie po wrzuceniu biegu wstecznego i zwiększyć bezpieczeństwo w trakcie manewrowania pojazdem.

Sygnalizacja przekroczenia dozwolonej prędkości

Podkreślamy, że ma to być system jedynie informujący kierowcę o przekroczeniu limitu prędkości, a nie aktywnie ją obniżający. Do realizacji tej funkcji producenci ciężarówek chcą wykorzystać systemy automatycznego rozpoznawania informacji na znakach drogowych. Gdy pokładowy komputer wykryje, że prędkość pojazdu jest wyższa, niż dopuszczona na określonym odcinku, zasygnalizuje to prawdopodobnie za pomocą dedykowanej kontrolki na desce rozdzielczej pojazdu.

Monitoring bocznego „martwego pola”

Chodzi o system automatycznie wykrywający osoby lub obiekty, które znajdują się obok pojazdu, w tzw. martwych polach, czyli obszarach niewidocznych dla kierowcy siedzącego w kabinie. Dodatkowo w 2029 r. wejdą w życie zasady pakietu GSR dotyczące zmian konstrukcyjnych kabin pojazdów ciężarowych, których celem będzie zminimalizowanie „martwego pola”.

System monitorujący obszar bezpośrednio przed ciężarówką

Będzie on aktywny w trakcie ruszania pojazdu, a jego zadaniem jest ostrzeganie kierowcy przed osobami lub obiektami, które znajdują się tuż przed pojazdem.

Monitoring ciśnienia w oponach

Kontrola ciśnienia w oponach będzie mogła być wykonywana za pomocą analizy liczby obrotów kół lub przez fizyczne czujniki, umieszczone na obręczy, wentylu czy oponach. W ten sposób monitorowane mają być również wszystkie naczepy i przyczepy.

Ułatwienie montażu blokady antyalkoholowej

Chodzi o zapewnienie możliwości łatwego montażu blokady, która uniemożliwiałaby kierowcy uruchomienie pojazdu bez kontroli stanu trzeźwości za pomocą pokładowego alkomatu.

Monitoring czasu pracy i powiadamianie o ryzyku przemęczenia

Ten system, na podstawie informacji o czasie pracy, będzie ostrzegał przed ewentualnym przemęczeniem kierowcy. W 2026 r. uzupełnieniem tego rozwiązania stanie się obowiązkowy wówczas system monitorujący zachowanie kierowcy i wykrywający oznaki rozproszenia uwagi.

Czy kamery cofania będą obowiązkowe we wszystkich ciężarówkach?

Ze wszystkich obowiązkowych elementów wyposażenia ciężarówek od lipca 2024 r. prawdopodobnie największe kontrowersje budzi konieczność montażu precyzyjnych czujników lub kamer cofania. Sprawę wyjaśnia jednak uważna analiza przepisów GSR. Wskazują one na to, iż wspomnie wyposażenie jest obowiązkowe w pojazdach o homologacjach N1, N2 i N3, czyli praktycznie wszystkich samochodach ciężarowych.

Jednakże przepisy te nie dotyczą pojazdów z homologacjami O1, O2, O3 i O4, czyli właśnie przyczep i naczep. Co więcej, jeżeli konstrukcja pojazdu uniemożliwia montaż omawianego wyposażenia, dany pojazd może być zwolniony z obowiązku jego posiadania. Dlatego w praktyce czujniki lub kamery cofania znajdą się tylko w ciężarówkach bez przyczep i naczep, które będą konstrukcyjnie przygotowane do montażu tego rodzaju systemów.

Podstawa prawna regulacji GSR. Jaki cel tych przepisów?

Podstawą prawną do wprowadzenia pakietu  General Safety Regulations jest rozporządzenie (UE) 2019/2144, które weszło w życie 5 stycznia 2020 r. Dwa lata później, w lipcu 2022 r., rozpoczął się pierwszy etap wprowadzania obowiązkowego wyposażenia aut, który dotyczył pojazdów rejestrowanych po raz pierwszy. Natomiast 7 lipca 2024 r. rozpocznie się 3. etap, w którym opisywane przez nas wyposażenie stanie się obowiązkowe również w przypadku nowych modeli pojazdów.

Europejskie rozporządzenie, na podstawie którego powstał pakiet GSR, wymusza montaż wspomnianych systemów bezpieczeństwa praktycznie we wszystkich typach pojazdów (z niewielkimi wyjątkami – np.  kamery cofania w naczepach). W ten sposób UE zamierza zmniejszyć liczby ofiar wypadków drogowych w państwach członkowskich. Z drugiej strony montaż pokładowych rejestratorów zdarzeń drogowych (obowiązkowych w ciężarówkach do 2029 r.), umożliwi zbieranie danych z wypadków i kolizji, które będzie można wykorzystać w opracowywaniu nowych systemów zwiększających bezpieczeństwo w ruchu drogowym.