Jeśli na wspólnym, europejskim rynku Niemcy słyną z produkcji samochodów, Włosi z kuchni, to Polacy niewątpliwie zawładnęli transportem drogowym. Polskie firmy transportowe w ostatnich latach wypracowały pozycję lidera na europejskich szlakach handlowych, realizują już jedną czwartą przewozów drogowych towarów między Niemcami a Francją. Skutecznie też bronią wypracowanej pozycji, mimo że regularnie pojawiają się pomysły administracyjnego ograniczania dostępu do rynków.

Praca przewozowa wykonana przez firmy zarejestrowane w Polsce czynią nasz kraj największym europejskim rynkiem transportu drogowego. W 2019 roku wyprzedziła pod tym względem Niemcy, a polskie firmy realizują niemal 360 mld tonokilometrów przewozów rocznie – większość na terenie kraju lub z/do Polski. Jednak za przyrost w ostatniej dekadzie odpowiada głównie praca wykonywana za granicą, w tym przede wszystkim w przewozach cross-trade tj. między innymi krajami.

– O ile praca w Polsce rosła w latach 2010-2020 w średnim tempie 4,2 proc. rocznie, o tyle praca w przewozach cross-trade i kabotażowych w średnim tempie 9,5 proc.  Tym samym, w minionej dekadzie polskie firmy stały się dominującym graczem w europejskich przewozach międzynarodowych. Jeszcze w 2008 roku przewoziły 8 proc. towarów z Niemiec do Francji (pod względem wagi), a już w 2020 roku aż 25 proc., wyprzedzając pod tym względem m.in. firmy francuskie. – mówi Ignacy Morawski, dyrektor SpotData.

Zdaniem eksperta bardzo duży jest również udział polskich firm w przewozie z Niemiec do Belgii, Włoch, Czech, czy Wielkiej Brytanii. Zaś na trasie pomiędzy Wielką Brytanią a Niemcami niemal połowa towarów jest przewożona pojazdami zarejestrowanymi w Polsce. Tak dokładne danę pochodzą z raportu „Transport drogowy w Polsce 2021+”, który został opracowany przez SpotData oraz Transport i Logistyka Polska, partnerami publikacji są Inelo oraz Wielton Group.

– Żaden inny kraj nie pełni podobnej roli w transporcie międzynarodowym w nawet zbliżonym stopniu. Wymiana towarów pomiędzy krajami UE, a także unijny eksport i import spoczywa na barkach polskich firm transportowych. Na trasach międzynarodowych (zarówno uwzględniających Polskę, jak i nie) polskie firmy wykonują trzykrotnie większą pracę przewozową (230 mld tonokilometrów) niż firmy z Niemiec, Francji i Włoch liczone łącznie (72 mld t-km). Przychody z eksportu usług transportu drogowego towarów Polski sięgają 9,3 mld euro i są niemal na poziomie wartości sprzedaży eksportowej generowanej przez firmy niemieckie, francuskie i włoskie razem wzięte (ok. 10 mld euro). Tym samym przewóz towarów stał się polską specjalnością. – tłumaczy Maciej Wroński, Prezes Transport i Logistyka Polska.

To sprawia, że mimo trudnego otoczenia regulacyjnego, którego przykładem może być Pakiet Mobilności i próby ograniczenia dostępu firm z Polski do europejskiego rynku, można z dużym prawdopodobieństwem stwierdzić, że nie da się  zatrzymać wzrostu znaczenia polskiego transportu w europejskiej gospodarce. Jest on już zbyt ważny, a zagraniczni konkurenci nie posiadają wystarczających zasobów i doświadczenia, by skutecznie rzucić wyzwanie polskim firmom na dużą skalę.

Polski transport drogowy odgrywa strukturalnie ważną rolę w europejskiej gospodarce. Pozwala zachodnim producentom na oszczędności kosztowe, które umożliwiają im z kolei większą konkurencyjność na międzynarodowych rynkach. W ramach wspólnego europejskiego rynku poszczególne kraje i regiony wyspecjalizowały się w określonych elementach łańcucha dostaw, co pozwala całej europejskiej gospodarce budować wyższą efektywność. I tak dziś cała Europa Środkowa odpowiada za ponad jedną czwartą usług przewozowych w UE, mimo że udział tych krajów w PKB Unii nie przekracza 10 proc. Tego znaczenia nie da się już zmniejszyć.

Warto jednocześnie zauważyć, że eksport usług transportowych odgrywa ważną rolę makroekonomiczną w Polsce, poprzez korzystny wpływ na bilans płatniczy (bilans przepływów finansowych między krajem a światem). Sprzedaż przez polskie firmy usług transportowych na rzecz zachodnich przedsiębiorstw stanowi 28 proc. całego polskiego eksportu usług oraz ok. 6 proc. całego krajowego eksportu – licząc towary i usługi łącznie. Jednocześnie, Polska notuje w handlu usługami transportowymi potężną nadwyżkę, sięgającą 8,9 mld euro (w 2020 roku), która w ciągu dekady zwiększyła się o 6 mld euro. Tym samym sektor usług transportowych w istotny sposób przyczynia się do stabilności makroekonomicznej naszego kraju. Pozytywny wpływ na saldo obrotów bieżących przekłada się na niższe zapotrzebowanie dotyczące zadłużenia zagranicznego, większą wiarygodność finansową kraju, wyższy rating i niższe koszty obsługi długu.