Generalny Pomiar Ruchu drogowego dostarcza danych, niezbędnych do rozwoju infrastruktury drogowej oraz zwiększenia bezpieczeństwa i komfortu podróżujących. Sprawdzamy szczegóły, dotyczące tego badania, które w 2025 roku obchodzi swój setny jubileusz.

Spis treści:

• Czym jest Generalny Pomiar Ruchu i jaki jest jego cel?
• Jak i kiedy przeprowadza się GPR?
• Do czego wykorzystywane są dane z GPR?

Czym jest Generalny Pomiar Ruchu i jaki jest jego cel?

Generalny Pomiar Ruchu realizowany jest w całym kraju, a więc jest badaniem wielkoskalowym. Pozwala precyzyjnie zmierzyć intensywność oraz strukturę ruchu drogowego na drogach krajowych. Oprócz ilości poruszających się pojazdów, GPR zbiera informacje również o ich rodzajach. Nie śledzi natomiast tras przejazdów i dlatego nie archiwizuje informacji o numerach rejestracyjnych.

Badanie to cyklicznie wykonuje Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad. Jego nadrzędnym celem jest dostarczenie informacji niezbędnych do strategicznego planowania rozwoju infrastruktury transportowej w Polsce. Na podstawie danych z GPR można ustalić, które odcinki dróg są najbardziej obciążone ruchem, a także jak zmienia się struktura ruchu, czyli np. liczba pojazdów ciężkich, osobowych, autobusów itp. Dodatkowo informacje zebrane podczas tego badania pozwalają określić trendy komunikacyjne, dominujące w danym regionie lub porze roku.

W praktyce GPR umożliwia identyfikację odcinków dróg, odpowiedzialnych za spowolnienie ruchu (tzw. “wąskich gardeł”). Pozwala także rozsądnie zaplanować budżety o wartości setek milionów złotych na przebudowy skrzyżowań, dobudowy pasów ruchu, a nawet wyznaczenie nowych tras ekspresowych i obwodnic.

Jak i kiedy przeprowadza się GPR?

Aktualnie GPR przeprowadza się cyklicznie co 5 lat. Pierwsze takie badanie wykonano w Polsce w 1926 roku. Wtedy ruch klasyfikowano na konny i mechaniczny, a pojazdy zliczali dróżnicy i nadzorcy mostów, którzy wyniki obserwacji zapisywali w specjalnych książeczkach. Do wybuchu wojny GPR wykonywano co 4 lata. Badanie wznowiono w 1954 r., a od 1965 roku realizowane jest co 5 lat zgodnie z metodyką ONZ.

GPR 2025 rozpoczął się w styczniu i zakończy w grudniu br. Publikację wyników zaplanowano na pierwszą połowę 2026 roku. Pomiar odbywa się w całym kraju na około 2 tysiącach punktów pomiarowych. Niektóre z nich są automatyczne i mierzą ruch na bieżąco przez całą dobę, a te w mniejszych miejscowościach i na mniej uczęszczanych trasach to punkty z pomiarem okresowym.

W bieżącym roku badanie korzysta z najnowszych technologii. Oprócz automatycznych punktów pomiarowych, wykorzystuje się także wideorejestratory. Natomiast klasyfikację pojazdów oraz ich zliczanie powierzono sztucznej inteligencji i w ograniczonym zakresie przeszkolonym operatorom.

Do czego wykorzystywane są dane z GPR?

Dane zebrane podczas GPR są następnie opracowywane, agregowane i analizowane przez ekspertów. Gotowe opracowanie to praktyczne narzędzie o ogromnym znaczeniu w podejmowaniu decyzji strategicznych dla całego kraju.

Dane o natężeniu ruchu są niezbędne do oceny potrzeby rozbudowy istniejących dróg lub budowy nowych odcinków. Wysokie natężenie ruchu w połączeniu z analizą wypadków pozwala zidentyfikować niebezpieczne odcinki dróg i skrzyżowania, które wymagają poprawy.

Na podstawie informacji z GPR można również zmieniać organizację ruchu, żeby usprawnić jego przepływ. Korzystają z nich także urbaniści i ekonomiści, aby ocenić potencjał gospodarczy danego obszaru i planować jego przyszły rozwój. A także operatorzy logistyczni i transportowi do optymalizacji tras i harmonogramów dostaw.