Częste komunikaty zarówno Inspekcji Transportu Drogowego, jak i policji, o przeładowanych i źle zabezpieczonych naczepach ciągników siodłowych, nie napawają optymizmem. Dodatkowo, nadal można spotkać się z opiniami, że odpowiednio duży ciężar ładunku wystarczy do jego stabilizacji podczas transportu. Prawa fizyki obalają ten mit, co potwierdzają informacje o wypadkach. Dla bezpiecznego wykonywania transportu rzeczy, zabezpieczenie ładunku jest kwestią szalenie istotną. Postanowiliśmy więc pokrótce przypomnieć mnogość rozwiązań, jakie można wykorzystywać do zabezpieczania ładunków.
Podstawową kwestią jest umiejscowienie i zabezpieczenie ładunku w taki sposób, by podczas np. awaryjnego, nagłego hamowania, omijania przeszkody, a także wejścia lub zejścia z ostrego podjazdu, jego położenie nie ulegało zmianie. Jest kilka technik zabezpieczania ładunków, które stosuje się razem lub osobno, w zależności od potrzeby. Jest to np. ryglowanie, blokowanie lub mocowanie za pomocą odciągów – w tym przypadku mamy różne techniki mocowania ładunku.
Jakie najczęstsze błędy podczas zabezpieczenia ładunków popełniają kierowcy zawodowi? Czy wynika to np. ze zbyt lekkomyślnego podejścia do tego tematu?
Kierowcy często nie zwracają uwagi na detale, takie jak: brak uszkodzeń taśmy poliestrowej, czy też pęknięć na elementach stalowych. Czasami te drobne detale mogą prowadzić do zniszczenia zabezpieczenia, a tym samym niebezpieczeństwa na drodze. To co wydaje się być lekkomyślnością, może być po prostu przyzwyczajeniem będącym wynikiem wielokrotnego stosowania zabezpieczenia podczas przewozu – mówi specjalista z firmy LONTEX.
Ryglowanie
Jest to rodzaj mocowania polegający na unieruchomieniu ładunku przy pomocy konstrukcji uzupełnianej w razie potrzeby przez dodatkowy osprzęt. Technika może być zastosowana w przypadku, gdy ładunek jest wystarczająco sztywny. Ładunek może być oparty zarówno o ścianę czołową, burty, kłonice, jak i umieszczony w specjalnie przygotowanych konstrukcjach.
Blokowanie
Mocowanie blokowe lub z wykorzystaniem rozpórek oznacza umiejscowienie ładunku w oparciu o sztywne elementy skrzyni ładunkowej, np. ścian przednich, bocznych, burt czy kłonic. Ładunek może się opierać bezpośrednio lub pośrednio – wtedy wolna przestrzeń pomiędzy ścianą a ładunkiem musi zostać wypełniona, co zapobiega poziomemu przemieszczeniu ładunku.
Jest to metoda trudna do realizacji w jej bezpośredniej formie z uwagi na różne wymiary ładunków. W metodzie pośredniej wolne przestrzenie powinny być wypełnione np. przez puste palety wstawione pionowo. Główną zasadą jest używanie do wypełnienia twardych materiałów, które nie ulegają łatwo deformacji.
Mocowanie za pomocą odciągów
Odciągiem nazywamy unieruchomienie ładunku przy pomocy materiałów takich jak taśma, lina stalowa lub łańcuch, które spinają ładunek razem lub przytwierdzają do platformy, lub urządzenia blokującego. Metoda wykorzystująca odciągi ma wiele różnych technik:
- Mocowanie od góry – to sposób zabezpieczania ładunku, którego odciągi są przepasane wokół górnej części ładunku. Mocowanie od góry dociska ładunek do platformy ładunkowej, w celu uniknięcia jego przechylania lub przesuwania.
- Mocowanie pętlami – forma odciągania ładunku na jedną stronę naczepy tak, aby zapobiec jego przesunięciu w przeciwnym kierunku. Pętlami można również mocować dwustronnie. Wykorzystujemy wówczas pary odciągów, które zapobiegają także przechylaniu się ładunku. Skuteczność tego rozwiązania jest mocno skorelowana z wytrzymałością punktów mocowania. Aby zapobiec przemieszczeniu wzdłużnemu ładunku, do mocowania pętlami dodaje się blokadę podstawy, ponieważ pętla unieruchamia jedynie w kierunku bocznym.
- Mocowanie szpringowe – jest metodą unieruchamiania, w skład której wchodzą jedna lub dwie „zawiesi” opinające krawędzie warstwy ładunku, napięte za pomocą ukośnych odciągów po każdej stronie. Prawidłowy kąt pomiędzy odciągiem a ładunkiem nie powinien mieć więcej niż 45 stopni.
- Mocowanie przepasające ładunek – wykorzystanie odciągów przepasających ładunek jest sposobem związywania ze sobą ładunków, które można zrobić zarówno poziomo, co ogranicza ryzyko przewrócenia, jak i pionowo – jest używane do związania wielu elementów w celu ustabilizowania sekcji ładunku, zmniejszenia wewnętrznego przesunięcia i zwiększenia pionowego nacisku na warstwy.
- Mocowanie bezpośrednie – można zastosować w przypadku, gdy ładunek wyposażono w zaczepy mocujące o wytrzymałości odpowiadającej odciągom. Wykorzystywane np. do mocowania pojazdów.
Wszystkie wytyczne dotyczące właściwego zabezpieczenia ładunku w transporcie drogowym zostały zgromadzone w normie EN 12195-2. Niewątpliwie najważniejsze jest zastosowanie odpowiedniej ilości pasów w stosunku do tonażu asortymentu będącego przedmiotem zabezpieczenia. Warto również wspomnieć, że nawet współczynnik tarcia materiału, z którego wykonane jest podłoże ma wpływ na przemieszczanie ładunku. Zastosowanie maty antypoślizgowej, jak i pozostałych elementów zabezpieczających, takich jak ochraniacze kątowe jest wysoce wskazane – mówi specjalista z firmy LONTEX.
Sprzęt wykorzystywany do zabezpieczania ładunków
Skuteczne mocowanie ładunku wymaga zastosowania odpowiednich elementów dobranych do danego typu ładunku. Materiały sztauerskie są wykorzystywane przy zastosowaniu każdej techniki mocowania. Dobrze dobrany sprzęt pomocniczy zmniejsza ryzyko uszkodzenia ładunku lub doprowadzenia do wypadku ciężarówki przez niekontrolowane przesunięcie zawartości naczepy.
Materiałów sztauerskich wykorzystywanych w transporcie jest cały wachlarz, od popularnych i zarazem podstawowych jak; palety, pasy czy liny, po bardziej skomplikowane, które tworzą przeważnie jakąś dodatkową konstrukcję np. listwy ukośne i poprzeczne, ramy rozporowe czy łożyska klinowe. Wyróżniamy następujący sprzęt pomocniczy:
- Palety – wykorzystywane często do wypełniania przestrzeni przy korzystaniu z techniki blokowania
- Odciągi taśmowe, liny, liny stalowe, łańcuchy – wykorzystywane do zwiększenia siły tarcia pomiędzy ładunkiem a platformą, spinania ładunków, blokowania. Mają bardzo szerokie spektrum zastosowań w zabezpieczeniach
- Ochraniacze taśm – mają za zadanie ochraniać taśmy odciągów przed kontaktem z ładunkiem.
- Siatki i płachty z odciągami – mogą być wykonane z taśm lub lin. Siatka taśmowa służy głównie do wydzielania przestrzeni ładunkowej, sieci linowe stosuje się do mocowania ładunku do palet lub bezpośrednio do zaczepów skrzyni
- Ramy rozporowe – stosowane gdy w naczepie pozostało dużo wolnego miejsca, zabezpieczenie niwelujące niekontrolowane przesunięcie ładunku wzdłuż naczepy
- Listwy ukośne i poprzeczne – często stosowane w kontenerach do wzdłużnego blokowania podstawy ładunku
- Poduszki powietrzne – również służą do wypełniania przestrzeni ładunkowej, nie należy ich stosować przy drzwiach albo nieusztywnionych elementów działowych
- Napinacze – bardzo często spotykane elementy wyposażenia mocującego, można je stosować do lin oraz odciągów łańcuchowych
- Kliny – są przeznaczone do zabezpieczania cylindrycznych elementów jak np. beczki
- Łożyska klinowe – są to dwa kliny połączone elementami nastawnymi
- Płyty mocujące pośrednie – przy całkowitym wypełnieniu przestrzeni ładunkowej zakłada się z tyłu w celu zablokowania ładunku
- Szyny – montowane są w ścianach bocznych naczepy. Służą do montowania wysięgników i odciągów
- Łączniki skrętne – przeznaczone do mocowania kontenerów i nadwozi wymiennych o masie przekraczającej 5,5 t
- Jeże – służą do unieruchamiania warstw w rzędach ładunku
- Maty antypoślizgowe – mogą być stosowane pomiędzy ładunkiem a podłożem lub pomiędzy warstwami ładunku
- Przekładki płytowe – układa się je pomiędzy warstwami ładunku, szczególnie gdy warstw jest kilka
- Kantówki – wykorzystywane w przypadku gdy ładunek ma wiele warstw i zachodzi konieczność stabilizowania go przy pomocy poprzecznych ram
- Folia stretch – folia usztywniająca ładunek, która tworzy kokon z tworzywa
- Listwy kątowe – służą do rozkładania sił tworzonych przez odciągi opasujące ładunek
Jakiego typu ładunki najczęściej sprawiają problemy lub też są źle mocowane i z czego to wynika?
W zasadzie każdy ładunek może sprawić problemy, jeśli nie zna się podstawowych zasad prawidłowego rozmieszczenia i bezpiecznego mocowania ładunków w transporcie drogowym. Jednak nawet znając takie zasady, są ładunki, które mogą sprawić trudności nawet najbardziej doświadczonym przewoźnikom np. transport ładunków wysokich, ciężkich z wysoko położonym środkiem ciężkości. Taki ładunek oprócz trudności w zabezpieczeniu przed przechylaniem i przemieszczaniem, znacznie oddziałuje na stabilność pojazdu w trakcie ruchu, co tym samym utrudnia pracę kierowcy – wyjaśnia specjalista z firmy LONTEX.
Trudności sprawiają także ładunki o nieregularnych kształtach albo ostrych krawędziach np. płaskie blachy lub maszyny przemysłowe, ponieważ źle zabezpieczone w skrajnych przypadkach mogą skutkować przecięciem pasów ostrymi krawędziami. Wyzwaniem może być także poprawne zabezpieczenie transportu drzewa, wiązek drutu zbrojeniowego, beczek, drobnicy, czy też materiałów sypkich. Doświadczenie oparte jedynie na wyuczonych schematach czasem może doprowadzić do tragedii, dlatego kierowca do każdego ładunku powinien podejść wysoce indywidualnie – dodaje.
Komentarze