W 2022 roku kierowcy mierzyli się z wyzwaniami, które niewątpliwie wpłynęły na pracę w branży transportowej. Konflikt zbrojny, odpływ kierowców, zawirowania gospodarcze, wzrosty cen paliw i rosnąca inflacja – wszystko to było odczuwalne w branży TSL. Na działalność transportową wpłynęło również wprowadzenie kolejnych przepisów Pakietu Mobilności. Jak przełożyło się to na zarobki kierowców i ich zadowolenie z pracy?

Nowe elementy Pakietu Mobilności obejmują m.in. ujednolicone regulacje funkcjonowania kierowców – planowanie harmonogramu pracy, zrównanie wynagrodzeń, działania związane z wpisami do tachografów i ich wymianą, zgłaszanie kierowców do systemu IMI czy też nowe wymagania w zakresie tygodniowych odpoczynków. Zmiany te poprawiły sytuację kierowców i zapewniły równowagę między ochroną kierowców, a swobodą przedsiębiorców w zakresie świadczenia transgranicznych usług transportowych.

O ile wzrosły zarobki kierowców?

Bezpośrednią konsekwencją nowych przepisów jest wzrost wynagrodzeń kierowców. Odnotowali to zarówno kierowcy jeżdżący na trasach międzynarodowych, jak i na trasach lokalnych. Wyniki szóstej edycji Raportu „Zarobki kierowców zawodowych w Polsce. Rynek pracy w branży TSL” przygotowanego przez Polski Instytut Transportu Drogowego pod patronatem Webfleet pokazują m.in. wzrost zarobków w 2022 roku. Wskazują też na czynniki powodujące największą satysfakcję z wykonywanej pracy, wpływ niedoboru kierowców na funkcjonowanie przedsiębiorstw transportowych oraz narzędzia technologiczne, z których korzystają zawodowi kierowcy.

Kluczowe wnioski z Raportu:
• pomimo zawirowań gospodarczych w 2022 roku, średnia pensja netto kierowców wzrosła o 21,6% w stosunku do roku poprzedniego;
• zmalała liczba kierowców rozważających zmianę zawodu (myśli o tym jedynie 4 na 10 kierowców) oraz niezadowolonych z wykonywanej pracy (20%) – spadek o 8% w stosunku do 2021 roku;
• wśród czynników mających motywować kierowców do pracy najniższy udział miały dodatkowe benefity;
• problem zatrudnienia kierowców zawodowych wciąż trwa, pracodawcy potrzebują do tego najczęściej od jednego do trzech tygodni;
• ponad 72% kierowców korzysta z rozwiązań technologicznych, głównie z monitoringu GPS i lokalizacji pojazdu – 22,9%, z profesjonalnej nawigacji dla pojazdów ciężarowych – 21,9% oraz informatorów live o utrudnieniach na trasie – 17,4%.

Zalety i wady pracy kierowcy najczęściej wskazane w badaniu

Pomimo wyzwań, jakie niesie ze sobą praca kierowcy, badania wykazały, że 80% kierowców jest zadowolona ze swojej pracy. W stosunku do zeszłorocznego raportu widać kilkuprocentowy wzrost poziomu satysfakcji z podejmowanej pracy – 8%. Główne powody zadowolenia jest kierowców to poznawanie nowych miejsc oraz elastyczne godziny pracy. W mniejszym stopniu na ich zadowolenie wpływają benefity. Największym wyzwaniem dla kierowców jest jednak rozłąka z najbliższymi, co powoduje, iż praca staję się często niewygodna.

Na to, jak kierowcy realizują swoje zadania i z jakim zaangażowaniem je wykonują, duży wpływ ma to, czy w miejscu pracy czują się oni komfortowo i bezpiecznie. 24,6% badanych kierowców deklarowało, iż praca niesie ze sobą wiele powodów do stresu, a 21,1% także niebezpieczeństw na drodze.

Niezwykle ważne jest również poczucie przynależności do firmy i bycia docenianym, dzięki czemu kierowca nie myśli o odejściu z pracy. 38% badanych kierowców rozważa zmianę zawodu bardzo często lub często, o 12% mniej niż w poprzednim raporcie. Wpływa na to wysokość zarobków, ponieważ dla wspomnianej grupy mediana netto wynosi 6 725 tys. zł. Przy wyższej kwocie natomiast kierowcy już nie chcą zmieniać pracy.

Jakie rozwiązania są wykorzystywane do usprawnienia pracy kierowców?

Przeważająca część respondentów, około 72% kierowców, wykorzystuje w pracy nowoczesne systemy technologiczne. Pośród najpopularniejszych z nich prym wiedzie nadal podstawowa telematyka w postaci monitoringu GPS i lokalizacji pojazdów – około 23%. Ponadto w pierwszej trójce znalazły się urządzenia nawigacyjne opracowane z myślą o samochodach ciężarowych oraz system rozpoznawania przeszkód na trasie, odpowiednio około 22% i 17%.

Ze wszystkich omawianych technologii najmniejszy odsetek odpowiedzi kierowców stanowiły terminale dla kierowców (tablety pokładowe wyposażone w zestaw aplikacji), jak również aplikacje cyfrowe przeznaczone do sprawdzania i przekazywania do centrali wyników pracy pojazdu – mniej niż 1 na 10 wskazań.

Analizując wyniki badań widać, że pomocne okazują się nowoczesne technologie, między innymi telematyka, umożliwiająca automatyzację wybranych procesów (usprawnienie pracy, redukcja zadań związanych z administracją), skuteczniejsze planowanie i optymalizację realizacji zamówień (zwiększenie wydajności) lub też udoskonalenie stylu jazdy (zwiększenie bezpieczeństwa, obniżenie zużycia paliwa).

Obecnie na rynku dostępnych jest szereg aplikacji do zarządzania flotą, takie jak Webfleet Work App, za pomocą których kierowca może korzystać z nawigacji i zarządzać codziennymi zleceniami bądź usprawnić przeglądy pojazdów i składanie list kontrolnych dzięki aplikacjom takim jak Webfleet Vehicle Check. Kierowcy mają dostęp do nadchodzących zleceń i mogą automatycznie udostępniać dane dyspozytorowi, komunikować się z biurem, dostarczać dokładne informacje o czasie przybycia (ETA), a także rejestrować godziny pracy oraz przejazdy służbowe i prywatne.

Telematyka przyczynia się również do zwiększania poziomu bezpieczeństwa kierowców. Wykorzystanie kamer samochodowych, takich jak CAM50 w rozwiązaniu Webfleet Video, pozwala ograniczyć napięcie związane z jazdą, a także może zabezpieczyć firmę przed fałszywymi oskarżeniami dotyczącymi incydentów czy wypadków drogowych. Wbudowana w kamerę sztuczna inteligencja (AI), poza aktywną rejestracją zdarzeń drogowych, pomaga też proaktywnie przeciwdziałać rozpraszaniu uwagi kierowcy i innym niebezpieczeństwom drogowym.

– Bardzo nas cieszy rosnący stopień wykorzystania nowych technologii przez kierowców, gdyż to właśnie narzędzia cyfrowe mają usprawniać ich pracę, zwiększać ich wydajność, bezpieczeństwo i eliminować stres. To właśnie te czynniki mają decydujący wpływ na poziom satysfakcji z wykonywanej pracy, jak i wizerunek samego zawodu kierowcy. – mówi Agnieszka Szwaj, Marketing Manager Poland & EE, Webfleet.

Proces digitalizacji będzie dalej postępować. Dane z zeszłorocznego badania, zrealizowanego wspólnie z PITD „Mobility 2032: czy jesteś gotowy?” pokazują, że przewoźnicy chcą automatyzować procesy, eliminować papierkowe zadania i cyfryzować obieg dokumentów.

– Dużym wyzwaniem pod kątem edukacji jest jednak niechęć do zmian, nauka obsługi nowych narzędzi, a także uświadomienia korzyści z tego typu rozwiązań. Dużą rolę odgrywają tu pracodawcy oraz dostawcy systemów. Proces transformacji jednak to proces zmiany na lepsze, a nowe technologie i telematyka w szczególności będą je wspierać. – dodaje Agnieszka Szwaj.