Technologia sprzęgieł – ocena usterek w samochodach ciężarowych i autobusach.

Zachęcamy do zapoznania się z typowymi usterkami sprzęgieł w pojazdach ciężarowych i autobusach. Więcej tego typu porad można znaleźć na stronie www.repxpert.pl

Rozsadzenie okładzin

Przyczyna:
• Przekroczona dopuszczalna prędkość tarczy. Uszkodzenie
pojawia się gdy pojazd zjeżdża ze wniesienia z wciśniętym
pedałem sprzęgła. Koła pojazdu rozpędzają tarczę
do zbyt dużej prędkości. Uszkodzenie nie ma związku
z prędkością silnika. Decydującym czynnikiem jest
prędkość wału sprzęgłowego.

Efekt:
• Sprzęgło nie rozłącza
Rozwiązanie:
• Wymienić sprzęgło

Korozja piasty tarczy sprzęgłowej

Przyczyna:
• Brak smarowania wieloklinu tarczy

Efekt:
• Sprzęgło niepoprawnie się załącza i rozłącza

Rozwiązanie:
• Usunąć rdzę, nanieść odpowiednią ilość smaru; W razie
konieczności wymienić sprzęgło

Bicie osiowe tarczy sprzęgła (deformacja kształtu tarczy)

Przyczyna:
• Przed montażem tarcza nie została sprawdzona
pod kątem bicia (dop. 0,5mm)
• Uszkodzenie transportowe
• Błąd montażu
→→Tarcza została uszkodzona w chwili łączenia skrzyni
biegów z silnikiem,
→→Skutek opadnięcia skrzyni biegów lub silnika

Efekt:
• Sprzęgło nie rozłącza
Rozwiązanie:
• Wymienić sprzęgło

Ślady przegrzania na płycie dociskowej i okładzinach

Przyczyna:
• Termiczne przeciążenie spowodowane przez:
→→Błąd kierowcy – utrzymywanie sprzęgła w ciągłym
poślizgu
• Usterka układu wysprzęglania
• Okładziny zużyte powyżej limitu

Efekt:
• Poślizg
Rozwiązanie:
• Wymienić sprzęgło
• Sprawdzić koło zamachowe i układ wysprzęglania

Zwęglone okładziny

Przyczyna:
• Termiczne przeciążenie spowodowane przez:
→→Błąd kierowcy – utrzymywanie sprzęgła w ciągłym
poślizgu
→→Wyciek z uszczelniaczy wałów

Efekt:
• Poślizg
Rozwiązanie:
• Wymienić sprzęgło
• Wymienić uszczelnienia

Smar lub olej na tarczy

Przyczyna:
• Zbyt duża ilość smaru
→→Nadmiar smaru nie został usunięty
• Wyciek z uszczelniaczy wałów

Efekt:
• Poślizg
Rozwiązanie:
• Wymienić uszczelnienia
• Wyczyścić części
• Wymienić sprzęgło jeśli to konieczne

Okładziny zużyte do nitów

Przyczyna:
• Zużycie okładzin
→→Pojazd był eksploatowany ze zużytym sprzęgłem
• Błąd kierowcy
→→Utrzymywanie sprzęgła w ciągłym poślizgu
• Błędny dobór sprzęgła
• Uszkodzony układ wysprzęglania

Efekt:
• Poślizg
Rozwiązanie:
• Wymienić sprzęgło
• Sprawdzić koło zamachowe

Ślady otarć na tłumiku drgań

Przyczyna:
• Błąd montażu
→→Tarcza zamontowana niewłaściwą stroną
• Błędny dobór tarczy lub sprzęgła

Efekt:
• Sprzęgło hałasuje i nie rozłącza

Rozwiązanie:
• Wymienić sprzęgło z uwzględnieniem właściwej strony montażu

Zarysowania okładzin od strony koła zamachowego

Przyczyna:
• Koło nie zostało wymienione
• Powierzchnia cierna koła nie została poddana obróbce
→→Zarysowana powierzchnia koła spowodowała
uszkodzenie okładzin tarczy

Efekt:
• Sprzęgło szarpie

Rozwiązanie:
• Wymienić sprzęgło i koło zamachowe

Uszkodzone czoło piasty

Przyczyna:
• Błąd montażu
→→Wał sprzęgłowy siłowo montowany w wieloklinie
(tarcza sprzęgła nie była wycentrowana)
• Błędny dobór tarczy

Efekt:
• Problemy z rozłączaniem gdyż tarcza nie może swobodnie
przesuwać się po wale sprzęgłowym

Rozwiązanie:
• Wymienić sprzęgło
• Sprawdzić stan wału sprzęgłowego

Uszkodzony tłumik drgań skrętnych

Przyczyna:
• Błąd kierowcy
→→Tłumik drgań przeciążony na skutek jazdy na zbyt
niskim biegu
• Uszkodzony układ wysprzęglania
• Błędny dobór tarczy

Efekt:
• Głośna praca

Rozwiązanie:
• Wymienić sprzęgło
→→Sprawdzić koło zamachowe
• Wymienić uszkodzone elementy układu wysprzęglania

Uszkodzony profil zęba

Przyczyna:
Brak lub uszkodzone łożysko pilotujące
• Odchyłka kątowa lub liniowa skrzyni biegów i silnika
• Uszkodzone łożysko wału głównego lub sprzęgłowego przekładni
• Drgania ponadnormatywne
• Uszkodzony wieloklin wału sprzęgłowego

Efekt:
• Głośna praca

Rozwiązanie:
• Sprawdzić łożysko pilotujące i wymienić jeśli konieczne
• Sprawdzić łożyska wałów skrzyni biegów
• Wymienić sprzęgło

Pęknięta płyta dociskowa

Przyczyna:
• Przegrzanie płyty na skutek permanentnego poślizgu sprzęgła
• Nieprawidłowa praca układu wysprzęglania
• Usterka siłownika sprzęgła

Efekt:
• Poślizg

Rozwiązanie:
• Wymienić sprzęgło i w razie konieczności koło zamachowe oraz siłownik

Pęknięte sprężyny styczne

Przyczyna:
• Luz w układzie przeniesienia napędu
• Błąd kierowcy
→→Błąd wybierania biegu
→→Niewłaściwie holowany pojazd

Efekt:
• Sprzęgło nie rozłącza

Rozwiązanie:
• Wymienić sprzęgło, sprawdzić układ przeniesienia
napędu

Odkształcone/zdeformowane sprężyny styczne

Przyczyna:
• Luz w układzie przeniesienia napędu
• Błąd kierowcy
→→Błąd wybierania biegu
→→Niewłaściwie holowany pojazd
• Usterka transportowa/niewłaściwe składowanie
→→Sprzęgło upadło przed montażem lub w jego trakcie

Efekt:
• Sprzęgło nie rozłącza

Rozwiązanie:
• Wymienić sprzęgło

Wypracowane końcówki sprężyny talerzowej

Przyczyna:
• Niewystarczające wstępne napięcie w układzie

Efekt:
• Sprzęgło się ślizga, hałasuje, nie rozłącza poprawnie

Rozwiązanie:
• Sprawdzić układ wysprzęglania (sprężynę wstępnego
napięcia)

Docisk zaolejony lub zabrudzony smarem

Przyczyna:
• Zbyt duża ilość smaru
→→Nadmiar smaru nie został usunięty
• Wyciek z uszczelniaczy

Efekt:
• Poślizg

Rozwiązanie:
• Wyczyścić lub wymienić części jeśli konieczne

Pęknięte ucho płyty dociskowej

Przyczyna:
• Sprzęgło było upuszczone
• Uszkodzenie transportowe

Efekt:
• Sprzęgło nie rozłącza

Rozwiązanie:
• Wymienić sprzęgło

Wyeksploatowana dźwignia sprzęgła

Przyczyna:
• Uszkodzony układ wysprzęglania
→→Uszkodzona tuleja prowadząca
→→Niewłaściwe podparcie łożyska oporowego

Efekt:
• Głośna praca

Rozwiązanie:
• Wymienić uszkodzone części

Łożysko oporowe zamontowane na uszkodzonej dźwigni

Przyczyna:
• Wyeksploatowana dźwignia sprzęgła
→→Zużyte podparcie łożyska oporowego
→→Wyeksploatowana tuleja prowadząca

Efekt:
• Głośna praca

Rozwiązanie:
• Sprawdzić układ wysprzęglania
→→Wymienić uszkodzone podzespoły

Uszkodzony wał sprzęgłowy

Przyczyna:
• Niewłaściwe podparcie łożyska oporowego

Efekt:
• Sprzęgło szarpie

Rozwiązanie:
• Sprawdzić oś i dźwignię sprzęgła. Wymienić wał jeśli to
konieczne
• Sprawdzić łożysko oporowe

Zużyty wieloklin wału sprzęgłowego

Przyczyna:
• Wieloklin nie był nasmarowany
→→Tarcza blokuje się na wale powodując problem z rozłączaniem

Efekt:
• Sprzęgło szarpie

Rozwiązanie:
• Skontrolować wał sprzęgłowy i wymienić jeśli jest to konieczne
• Sprawdzić sprzęgło i wymienić jeśli to konieczne

Ślady łagodnych przeciążeń termicznych, porysowana powierzchnia

Przyczyna:
• Termiczne przeciążenie spowodowane przez:
→→Błąd kierowcy – utrzymywanie sprzęgła w ciągłym poślizgu
→→Koło zamachowe nie było przetoczone/wymienione

Efekt:
• Sprzęgło szarpie

Rozwiązanie:
• Wymienić koło zamachowe i sprzęgło

Sprzęgło niepoprawnie rozłącza

Przyczyna:
• Układ sprzęgła nie został wyregulowany
• Układ sprzęgła został wyregulowany niepoprawnie
• Niepoprawne ustawienie trzpienia w siłowniku

Efekt:
• Sprzęgło szarpie

Rozwiązanie:
• Wyregulować układ sprzęgła zgodnie z zaleceniami
producenta pojazdu
• Ustawić trzpień siłownika we właściwej pozycji