Oblicze transportu zmieniają dziś dwa zjawiska: Internet 5G i GPS. Tysiące produktów i rozwiązań, które dotąd działały oddzielnie i gromadziły potężne ilości danych, teraz zaczynają się przenikać. Pojazdy nie są już tylko środkiem transportu, ale kluczowym elementem mobilnego systemu zarządzania informacjami. O przewadze konkurencyjnej decyduje bowiem łatwy i szybki dostęp do danych, by móc wykorzystać je dla zwiększenia efektywności przewozów.

Pojęcia takie jak internet rzeczy, big data czy connected cars są coraz lepiej rozumiane i budzą ciekawość – bo przekładają się na konkretne ułatwienia i oszczędności. Mówimy na przykład o możliwości śledzenia lokalizacji pojazdów z dokładnością do kilku sekund. O wykorzystaniu, w czasie rzeczywistym, informacji o cenach paliwa na stacjach całej Europy. O większej płynności ruchu pojazdów i ich załadunku dzięki współpracy z wieloma giełdami transportowymi na raz. Albo o bezgotówkowym rozliczaniu paliwa, opłat drogowych, warsztatów czy parkingów. Niektóre z tych usług były na rynku już wcześniej, ale teraz chodzi o to, żeby one były dostępne z poziomu jednej platformy. Wtedy można wykorzystać synergię i zależności. Wejść na wyższy poziom zarządzania transportem i przepływem informacji. Dzięki temu przewoźnik może działać szybciej i taniej, zyskać przewagę nad konkurencją.

Od karty paliwowej po śledzenie pojazdu

Jednym z pionierów łączenia usług w branży transportowej jest DKV Mobility, operator, który swoją historię zaczął blisko 90 lat temu od kart paliwowych, ewoluując z czasem w firmę technologiczną. Tylko w ciągu ostatnich kilku lat przejął kilkanaście wiodących firm hi-tech, jak Styletronic (telematyka), InNuce (systemy zarządzania flotą), zainwestował w PACE (płatności mobilne na stacjach), które w połączeniu z know-how DKV Mobility pozwoliły tworzyć nowe usługi. Od śledzenia na bieżąco cen paliwa na wielu stacjach i podpowiadania tankowań, przez aplikacje ułatwiające ładowanie aut prądem, po płatności mobilne na stacjach i w końcu telematykę, połączoną niedawno z rozliczaniem opłat drogowych.

– Możliwości krzyżowania usług i systemów jest nieskończenie wiele. Ogranicza nas tylko wyobraźnia, bo technologia już tu jest. Wystarczy ją pomysłowo połączyć, a do tego inspirują nas klienci i ich codzienne wyzwania. – mówi Anna Biekionis, Country Manager DKV Mobility Polska.

Weźmy za przykład najnowszy mariaż opłat drogowych z telematyką. Do niedawna DKV Mobility rozwijało dwie platformy technologiczne: opłat drogowych oraz telematyczną. W ramach pierwszej powstało urządzenie DKV BOX Europe, służące do rozliczania myta w standardzie EETS w wielu krajach Europy (obecnie 16 systemów w 13 państwach). W ramach drugiej rozwijany jest „asystent logistyki” DKV LIVE, który przetwarza na usługi dane z modułu telematycznego montowanego do listwy w pojeździe.

– Pomyśleliśmy, że skoro box do opłat drogowych ma w sobie GPS, to mógłby udostępniać lokalizację pojazdu na potrzeby niektórych usług telematycznych. I tak dziś przewoźnicy, którzy mają w pojazdach boxy EETS, mogą z nich korzystać – poprzez platformę cyfrową DKV LIVE – do śledzenia lokalizacji pojazdu oraz zarządzania paliwem. Nie potrzebują montować w tym celu żadnego dodatkowego modułu u siebie w aucie. – wyjaśnia Anna Biekionis.

Czy przewoźnicy są w stanie „skonsumować” nowinki

Popularność smartfonów i intuicyjnych aplikacji sprawiła, że od narzędzi logistycznych wymaga się tej samej wygody obsługi. Polacy jako nacja niezwykle chętnie korzystającą z nowinek IT – nie bez powodu mamy bardzo sprawną bankowość elektroniczną, a kiedy pada pomysł aplikacji, programiści prześcigają się, kto będzie pierwszy. W branży transportowej mieliśmy dwa dodatkowe czynniki wzmocnienia – czas pandemii, a następnie wojna w Ukrainie. Z dnia na dzień kierunki transportu się zamykały, brakowało towarów, a bieżące potrzeby wymagały od przewoźników nowych specjalizacji.

W obliczu problemów najlepiej radzą sobie przedsiębiorstwa otwarte na zmiany, elastyczne, a przede wszystkim szybko podejmujące decyzje. To są te same podmioty, które chętnie testują narzędzia oparte na big data, jak internet rzeczy czy usługi finansowe. Produkty cyfrowe przekładają się wprost na wyniki finansowe.

– O ile w dużych firmach korzystanie z serwisów optymalizujących przewozy stało się popularne około dziesięciu lat temu, to w ostatnim czasie widzimy wzrost zainteresowania wśród małych przewoźników i flot aut osobowych. Otrzymujemy od nich zapytania dotyczące nie tylko usług wspierających kontrolę kosztów. Chcą korzystać z telematyki i mieć bieżący podgląd lokalizacji pojazdu. – potwierdza Anna Biekionis.

Wielka platforma lub „pakiety pudełkowe”

W uproszczeniu można przyjąć, że rozwój telematyki idzie dziś w dwóch kierunkach. Jeden to rozbudowane, profesjonalne systemy, które w szczegółach analizują parametry auta, towaru, podróży i kierowcy. Ich pełne wykorzystanie usprawnia setki procesów i zwiększa efektywność przewoźnika w sposób nieosiągalny nigdy wcześniej. Z drugiej jednak strony są to rozwiązania kosztowne i skomplikowane w instalacji, a do ich pełnego wykorzystania przydatne są dodatkowe szkolenia. Innym kierunkiem rozwoju są usługi z rodzaju telematyka dla każdego.  Założeniem takich platform jest „pudełkowy” zestaw wybranych funkcji telematycznych, połączony z prostą obsługą i adekwatną ceną.

– Naszą telematykę wyróżnia to, że jest połączona z kartą. Projektując system DKV LIVE zrobiliśmy listę tylko najbardziej potrzebnych funkcjonalności. Następnie, sprzężyliśmy te dane z systemem transakcyjnym DKV Mobility. I tak powstało unikalne rozwiązanie: karta paliwowa i asystent cyfrowy do zarządzania flotą w jednym. – mówi Anna Biekionis.

Czy auto jest tam, gdzie kupowane jest paliwo?

Na co można liczyć w przypadku rozwiązań pudełkowych? Na przykład rozwiązanie DKV LIVE – za pomocą platformy IT oraz modułu telematycznego umieszczonego w aucie (lub boxa dla opłat drogowych EETS) – pozwala monitorować położenie pojazdu niemal w czasie rzeczywistym. Użytkownik może wyświetlać przejechane trasy w każdej chwili, nawet przez rok.

To także zastrzyk dla bezpieczeństwa transakcji, dzięki zestawianiu danych GPS z płatnościami na kartę paliwową. System porównuje bowiem lokalizację samochodu z miejscem zakupu paliwa. Weryfikuje tą metodą, czy transakcje dokonywane są w tym samym punkcie, co położenie auta. Jeśli wykryje niezgodność, informuje o tym właściciela firmy, a jednocześnie blokuje możliwość dalszego korzystania z karty. Poprzez DKV LIVE da się też uruchomić tryb autoryzacji transakcji na żądanie, polegający na tym, że dopiero kiedy kierowca poprosi o dostęp do karty DKV, jest ona odblokowywana na czas tankowania.

Niewątpliwie jedną z popularniejszych funkcjonalności telematyki jest podgląd lokalizacji wszystkich pojazdów we flocie – możliwy zarówno w serwisie online DKV LIVE, jak i w aplikacji mobilnej. System oferuje planowanie tras w oparciu o wysokiej jakości mapy, które uwzględniają natężeniu ruchu i podają informacje o korkach na trasie.

Cyfrowo znaczy taniej

Połączenie telematyki z kartą paliwową otwiera cały wachlarz usług dla optymalizacji tankowań. Operator nazywa tę funkcję „cyfrowym zarządzaniem paliwem”. Dzięki temu, że wszystkie zakupy są automatycznie rejestrowane, DKV LIVE estymuje czas, kiedy w danym pojeździe kończy się paliwo. Pozwoli sprawdzić, kiedy paliwa będzie za mało, albo kiedy bak będzie przepełniony. Wiedząc, gdzie jest pojazd, system wyświetli na mapie wszystkie stacje znajdujące się w pobliżu. Stacje można segregować – podobnie jak dotąd w usługach DKV Mobility – według kosztu paliwa albo odległości. Na terenie całej Europy jest ich około 64 000, z czego w Polsce 4800, zatem wybór korzystnych punktów nie stanowi problemu.

Telematyka powiązana z kartą paliwową nie tylko sprawdza parametry silnika czy styl jazdy. System przesyła automatycznie informacje związane z kierowcą i pojazdem. Odczytuje i przechowuje dane bezpośrednio z tachografów, a do tego zestawia je z aktualną pozycją ciężarówki. Pozwala określić na przykład, o której godzinie kierowca minął granicę, czy nie przekracza czasu pracy, czy aktualnie ma przerwę, albo z jaką prędkością porusza się jego pojazd. Menedżer floty może tworzyć tzw. geostrefy, aby otrzymywać powiadomienia, kiedy auto wjeżdża lub wyjeżdża z wyznaczonej przez niego strefy. Także gdy pojazd dojeżdża do punktu rozładunku, dyspozytor otrzymuje o tym powiadomienie, a kierowca nie musi kontaktować się z nim telefonicznie.

Podsumowując, ideą tworzenia nowoczesnych usług dla branży transportowej jest nie tyle projektowanie coraz to nowych technologii, co umiejętne krzyżowanie i „pakietowanie” wielu dostępnych już systemów, tak aby przewoźnik mógł z nich łatwo i intuicyjnie korzystać.

– Pracujemy nad tym, aby nowe możliwości były dostępne z jednego pulpitu. Łatwo to zobaczyć na podstawie rozliczeń karty paliwowej, gdzie wszystkie koszty pojazdu w trasie, jak paliwo, opłaty drogowe, zwroty VAT i akcyzy, parkingi czy zakupy akcesoriów są rozliczane w jednym systemie fakturowym. To ogromna oszczędność czasu i ułatwienie pracy. Taka sama idea przyświeca kolejnym rozszerzeniom usług DKV Mobility – konkluduje Anna Biekionis.