Ma 450 kilometrów zasięgu. Jego ładowanie trwa 15 minut. Korzysta z minimalnej ilości baterii. Nie potrzebuje zasilania z sieci bo sam ma własną, małą elektrownię na pokładzie. Jeździ w Rybniku i Gdańsku, a niebawem trafi do Chełma. Powstają tam też nowe stacje ładowania wodoru. Jak działa polski autobus wodorowy NESO? Jakie są perspektywy jego rozwoju? Sprawdźmy!

Coraz więcej polskich miast inwestuje w zakup autobusów elektrycznych. Wymagają tego przepisy, zachęcają do tego dopłaty. Nie powinno być dla nikogo tajemnicą, że autobusy elektryczne tzw. bateryjne mają wiele wad. Polski autobus wodorowy korzysta z innej technologii. Stacje ładowania wodoru Neso działają w Warszawie, Gdańsku, Rybniku, a niebawem zaczną działać w Gdyni, Wrocławiu i Lublinie.

Autobusy elektryczne BEV mają sporo wad

Standardowy autobus elektryczny typu BEV ma, jak wspomnieliśmy na początku, wiele wad. Najważniejsze z nich to:

• Wysoka cena zakupu;
• Konieczność budowy specjalistycznej infrastruktury do ładowania i co ważne, nie tylko w bazie, ale też na pętlach pomiędzy którymi pojazd się porusza;
• Bardzo wysoki koszt wymiany baterii zasilających, najczęściej litowo-jonowych;
• Bardzo wysoki koszt utylizacji tychże baterii.

Do tego dochodzi jeszcze inny aspekt – inwazja producentów z Chin. Im więcej pojazdów z Chin na naszych drogach, tym mniej miejsc pracy w polskim (i europejskim) przemyśle motoryzacyjnym. Skąd my to znamy? To nic nowego. Wystarczy sobie przypomnieć smutny koniec polskiego przemysłu odzieżowego i włókienniczego, który nie miał szans na konkurencję z produktami z Dalekiego Wschodu.

Dlatego cieszy nas projekt polskiego autobusu wodorowego NESO, który stale się rozwija. Aktualnie autobusy wodorowe NESO poruszają się po ulicach trzech polskich miast. Niebawem zaczną pracować w kolejnych trzech. Postanowiliśmy zapytać o szczegóły projektu, dane techniczne i dalszy rozwój.

Autobus wodorowy kontra autobus elektryczny

– Jakie zalety ma autobus wodorowy w porównaniu do standardowego, elektrycznego, bateryjnego? Na pewno to, że nie trzeba w nim wymieniać baterii litowo-jonowej , która jest bardzo droga, ciężka, a koszty jej utylizacji są bardzo wysokie. – wyjaśnia Marek Wasil, Dyrektor Departamentu Handlu, PAK-PCE Polski Autobus Wodorowy Sp. z o.o., Grupa Polsat Plus.

Zdaniem pana Marka, zasadniczymi przewagami autobusu wodorowego nad elektrycznym są:

• zdecydowanie krótszy czas tankowania wodoru niż ładowania baterii. Pełen proces tankowania wodoru to ok. 15 min, zaś ładowanie zestawu baterii to min. 4 godziny;
• dłuższy pokonywany dystans na zatankowanych do pełna zbiornikach: min. 450 km dla autobusu wodorowego vs 150 -300 km dla autobusu elektrycznego;
• autobus wodorowy jest w pełni zeroemisyjny, zaś autobus elektryczny niestety wykorzystuje energię pochodzącą z wykorzystania paliw kopalnianych;
• w autobusie wodorowym nie ma potrzeby wymiany wielu zestawów baterii i tym samym nie ma w przyszłości problemu, co zrobić z tymi bateriami

Jak działa autobus wodorowy?

Marek Wasil: Autobus wodorowy jest rodzajem autobusu elektrycznego. Zasadnicza różnica polega na tym, że standardowy pojazd elektryczny używa energię elektryczną zgromadzoną w wielu zestawach baterii, z których czerpią silniki elektryczne. W autobusie wodorowym zestawy baterii ograniczone są do minimum, po to aby móc korzystać z odzysku energii, np. z hamowania pojazdu, a pozostała część zastąpiona jest ogniwem paliwowym – wodorowym. To ogniwo poprzez zastosowanie procesu odwróconej elektrolizy, wykorzystując zgromadzony w zbiornikach pojazdu wodór oraz tlen z otoczenia, produkuje „na bieżąco” energię elektryczną przekazywaną do silnika lub silników elektrycznych autobusu.

Czy autobus wodorowy wymaga inwestycji, np. budowy specjalnych pętli, jak w przypadku autobusów BEV?

Autobus wodorowy wymaga jedynie dostępu do  stacji wodorowej. Proces tankowania trwający ok. 15 min pozwala na tankowanie wielu autobusów w ciągu doby. Nie wymaga oddzielnych ładowarek, które przez wiele godzin obsługują jedynie jeden pojazd. Autobusy wodorowe nie muszą był dodatkowo doładowywane podczas wykonywania codziennych kursów miejskich. Zasięg autobusu wodorowego wynoszący ok. 450 km wystarcza na zaspokojenie potrzeb nawet najdłuższych dziennych tras miejskich w komunikacji miejskiej. Kierowca wsiada do zatankowanego autobusu i kończy swoją zmianę bez obawy, że może mu zabraknąć paliwa do dokończenia kursu.

Czy zamierzacie Państwo promować ten typ komunikacji w naszym kraju?

Oczywiście, wodór jest paliwem przyszłości, a jego zastosowanie w transporcie ma wiele korzyści, zarówno ekonomicznych, jak i środowiskowych. Nasza spółka PAK-PCE Polski Autobus Wodorowy produkuje i będzie produkowała nowe modele autobusów miejskich tylko w formule wodorowej. Ultraekologiczne autobusy NesoBus jeżdżą już w Rybniku oraz Gdańsku, zamówienie na 26 sztuk pojazdów dla Chełma jest w trakcie realizacji, a testowo mogli z nich korzystać także mieszkańcy innych miast, m.in. Warszawy, Wrocławia, Szczecina, Gdyni, Lublina.

Grupa Polsat Plus konsekwentnie buduje pełny łańcuch wartości gospodarki wodorowej. Jednym z jego elementów poza produkcją zielonego wodoru, jego magazynowaniem i  transportem jest budowa sieci stacji tankowania wodoru. Stacje NESO działają już w Warszawie, Gdańsku i Rybniku, a wkrótce zostaną uruchomione w Gdyni, Wrocławiu i Lublinie. Właśnie ogłosiliśmy, że przy wsparciu Europejskiej Agencji Wykonawczej ds. Klimatu, Infrastruktury i Środowiska wybudujemy kolejnych 5 stacji tankowania wodoru. Wszystkie te działania są elementem promowania i upowszechniania technologii wodorowej, z myślą o zdrowszym środowisku naturalnym i czystszym powietrzu. Cieszymy się, że to właśnie nasza Grupa postawiła sobie za cel popularyzację tej technologii, biorąc aktywny udział w procesie transformacji energetycznej naszego kraju.

Polski autobus wodorowy NESO – dane techniczne

Przyjrzyjmy się bliżej polskiemu autobusowi wodorowemu. NesoBus12 to pojazd o nowoczesnej sylwetce. Autobus ma 12000 mm długości, 2550 mm szerokości i 3400 mm wysokości. Jego masa całkowita do 19500 kg.

Pojazd jest zasilany ogniwami paliwowymi (wodorowymi) wyprodukowanymi przez brytyjską firmę Ballard. Zastosowano model FVmove-HD o mocy 70 kW. Wodór jest gromadzony w 5 kompozytowych butlach po 312 litrów pojemności, wyprodukowanych przez firmę Hexagon. Butle pracują pod ciśnieniem 350 bar.

Źródłem napędu są dwa silniki elektryczne zamontowane w piastach tylnych kół. Zastosowano silniki ZF o mocy 125 kW sterowane falownikiem. Autobus jest wyposażony w dwie baterie litowo-jonowe o pojemności 15.2 kWh. To bardzo niewielkie baterie. Obecnie baterie tej wielkości stosuje się w samochodach z napędem hybrydowym.

Autobus wyposażony jest w zawieszenie pneumatyczne. Kierowca korzysta z elektrohydraulicznego wspomagania kierownicy oraz monitora o średnicy 7 cali. Pojazd wyposażony jest we wszystkie najważniejsze systemy bezpieczeństwa aktywnego ABS, ASR, ESC, EBS. Neso porusza się na kołach o średnicy 22.5 cala, na których zamontowano opony w rozmiarze 275/70.

Szkielet i rama wykonane zostały ze stali. Natomiast poszycie boczne wykonano z szybko demontowalnych kompozytów. Autobus jest wyposażony w klimatyzację elektryczną, z pompą ciepła, odpowiedzialną za chłodzenie i ogrzewanie wnętrza. Moc grzewcza wynosi 47 kW, chłodnicza 36 kW.  Autobus wodorowy Neso wyposażony jest w 5 monitorów wewnętrznych oraz 6 zewnętrznych (w tym przedni i tylny).