Ten popularny u nas pojazd ciężarowy jest produkowany od 40 lat, z czego od ponad 25 w Portugalii. Canter jest oferowany od 3.5 do 7.5 t dopuszczalnej masy całkowitej i z różnymi rozstawami osi: od 2 500 mm do 4 470 mm. Poniżej przedstawiamy opis techniczny i dane regulacyjne samochodu wprowadzonego do sprzedaży w roku 2006. Większościowym udziałowcem pakietu akcji producenta pojazdu spółki Mitsubishi Fuso Europe jest koncern Mercedes Benz.

Oznaczenia identyfikacyjne
Oznaczenia handlowe modelu składają się z jednej cyfry określającej dopuszczalną masę pojazdu, jednej litery oznaczającej szerokość kabiny, dwóch cyfr oznaczających moc silnika podaną w KM oraz, w razie potrzeby, dodatkowej litery D oznaczającej kabinę dla załogi.

Zatem kod modelu 3S13D określa 3,5 tonową ciężarówkę z kabiną o standardowej długości, z silnikiem o mocy 92 kW (125 KM) oraz kabiną dla załogi. Canter 7C18 to 7,5 tonowa ciężarówka, z szeroką kabiną Komfort i maksymalną mocą silnika 132 kW (180 KM).
Tabliczka znamionowa znajduje się za oparciem fotela, pod oknem tylnym kabiny (dotyczy kabiny pojedynczej) lub na podstawie tylnego fotela (dotyczy kabiny podwójnej).
Na tabliczce znamionowej znajdują się następujące informacje:
• numer identyfikacyjny pojazdu
• maksymalna dopuszczalna masa całkowita załadowanego pojazdu
• maksymalna dopuszczalna masa całkowita załadowanego pojazdu włącznie z przyczepą

• maksymalne obciążenie osi

Silniki
Modele Cantera są wyposażone w nowe silniki Mitsubishi Fuso, spełniające normę emisji Euro 4. Silniki 4M42 są dostępne w wersji o mocy 110 KM (81 kW), 125 KM (92 kW), lub 145 KM (107 kW) i są montowane w pojazdach 3,5 t dmc. Sercem modeli Canter o dmc 6.0 t i 7.5 t jest silnik 4M42 o mocy 145 KM (107 kW) oraz silnik 4M50 o mocy 132 KM (180 kW). Silniki Diesla z turbodoładowaniem mają wtrysk bezpośredni w technologii Common Rail, zmienną geometrię dolotu turbiny oraz filtr cząsteczek stałych. W układzie rozrządu silnika 4M42 zastosowano napęd łańcuchowy, natomiast silnika 4M50 przekładnię zębatą.
Aby spełnić restrykcyjne wymogi normy emisji spalin Euro 4, katalizator cząstek stałych zastosowany w ciężarówkach Canter łączy technologię katalizatora utleniającego, w celu zmniejszenia zawartości tlenku węgla i węglowodoru, oraz katalizator cząstek, zmniejszający ich zawartość w spalinach (rys. 3). System ten jest bezobsługowy i nie wymaga żadnych dodatkowych odczynników. Filtr nie musi być cyklicznie czyszczony. W porównaniu z systemem Selektywnej Redukcji Katalitycznej (SCR), stosowanym we wszystkich konkurencyjnych ciężarówkach europejskich o dopuszczalnej masie pojazdu 7,5 tony – poza marką MAN – technologia ta oznacza mniejszą o 100 kilogramów wagą pojazdu, zwiększając jego ładowność.

Turbosprężarka VGT
Obydwa typy silników montowane w ciężarówkach Canter posiadają turbiny o zmiennej geometrii (VGT). Główne elementy tej technologii to regulowane łopatki sprężarki, które kierują przepływem gazów spalinowych do turbiny. Czujniki jednostki sterującej turbosprężarki mierzą różne istotne dla silnika dane (np. liczbę obrotów, temperaturę czynnika chłodzącego, położenie pedału gazu), a także stan jazdy, kierując je do modułu sterującego silnika i elektronicznego zespołu napędu turbosprężarki. Zespoły te sterują silnikiem w oparciu o uzyskane dane. Odpowiednio do otrzymywanych sygnałów sterujących nastawnik turbosprężarki steruje otwieraniem łopatek w celu uzyskiwania jak najwyższych obrotów przy jak najmniejszym zużyciu paliwa.
System recyrkulacji gazów spalinowych (EGR)

W systemie recyrkulacji schłodzonych spalin, stosowanym w ciężarówkach Canter, część spalin, które uległy spaleniu, jest poddawana recyrkulacji i łączona ze świeżym powietrzem zasysanym do silnika (rys. 4). Pomaga to obniżyć temperaturę spalania, a co za tym idzie, poziom emisji tlenków azotu. Moduł sterujący silnika i różnego rodzaju elektroniczne sterowniki sterują w ramach systemu EGR zaworem recyrkulacji i przepustnicą powietrza zasysanego odpowiednio do informacji uzyskiwanych od czujników silnika (prędkość obrotowa silnika, ilość zasysanego powietrza, temperatura cieczy chłodzącej, otwieranie przepustnicy itd.). Chłodnica gazów w układzie EGR chłodzi znajdujące się w obiegu spaliny, redukując w ten sposób temperatury spalania. Ilość powietrza zasysanego jest regulowana przez moduł sterujący przepustnicy w ten sposób, aby zachodziła maksymalizacja recyrkulacji spalin.
Układ wtryskowy Common Rail
Zamontowana wewnątrz pompy wysokiego ciśnienia, pompa zasilająca jest napędzana od wałka rozrządu silnika. Paliwo zasysane przez pompę zasilającą trafia do filtra paliwa, gdzie zostaje dokładnie oczyszczone ze wszelkich zanieczyszczeń. Na koniec paliwo trafia do pompy wysokiego ciśnienia, gdzie zostaje sprężone. Paliwo pod wysokim ciśnieniem dostaje się do zasobnika paliwa, a następnie doprowadzane jest do wtryskiwaczy. Podczas otwarcia wtryskiwacza następuje wtrysk paliwa do komory spalania silnika. W przypadku stwierdzenia nieszczelności wtryskiwacza , zamontowany w króćcu wylotowym z zasobnika paliwa ogranicznik przepływu, zamyka dopływ paliwa do wtryskiwacza, zapobiegając przeciekom paliwa do komory spalania. Nadmiar paliwa z wtryskiwaczy spływa przewodami powrotnymi do zbiornika paliwa. Również, w przypadku nadmiernego wzrostu ciśnienia paliwa w zasobniku, zawór wysokiego ciśnienia paliwa otwiera się i nadmiar paliwa spływa przewodami powrotnymi do zbiornika paliwa. W pompie wysokiego ciśnienia zamontowano zawór ciśnienia paliwa, tłoczonego przez pompę zasilającą. W przypadku nadmiernego wzrostu ciśnienia paliwa, zawór uchyla się i nadmiar paliwa spływa przewodami powrotnymi do zbiornika. Ciśnienie wtrysku dochodzi do 1800 bar. Możliwy jest wtrysk wielokrotny: wtrysk pilotowy, redukujący hałas silnika na biegu jałowym, wtrysk zasadniczy, zapewniający odpowiedni moment obrotowy i wtrysk końcowy dla obniżenia poziomu spalin.

Sprzęgło i skrzynie biegów
W modelach z silnikami o mocy 81 kW (110 KM) i 92 kW (125 KM) napęd jest przenoszony na koła za pośrednictwem manualnej skrzyni pięciobiegowej. Mocniejszym wersjom silników Canter – 107 kW (145 KM) oraz 132 kW (180 KM) towarzyszą manualne skrzynie sześciobiegowe. Klienci mają wybór pomiędzy nawet trzema przełożeniami przekładni głównej, w zależności od wybranego wariantu modelu. Do sterowania pracą sprzęgła wykorzystywane jest ciśnienie hydrauliczne.

Układ napędowy
Napędzana oś tylna Cantera jest standardowo wyposażona w bliźniacze ogumienie. Dostępna opcja układu mechanizmu różnicowego o zwiększonym tarciu jest przydatna przy poruszaniu się w trudnym terenie, poza drogami publicznymi.

Układ hamulcowy
Wszystkie modele wyposażono w niezawodny hydrauliczny układ hamulcowy, z wszystkimi hamulcami tarczowymi w standardzie. System ABS stanowi standardowe wyposażenie w modelach o masie całkowitej powyżej 3,5 t. Hamulce tarczowe kół przednich stosują podwójne zaciski hamulcowe. Hamulce tarczowe kół tylnych stosują pojedyncze lub podwójne zaciski hamulcowe. Ugięcie sprężyny płytkowej, która jest umocowana do osi tylnej, informuje korektor hamowania, że obciążenie osi zmieniło się. Powoduje to zmniejszenie ciśnienie płynu hamulcowego w hamulcach osi tylnej w stosunku do hamulców osi przedniej. Zachowana zostaje odpowiednia skuteczność hamowania, a jednocześnie unika się zagrożenia zablokowania tylnych kół podczas hamowania. Wszystkie modele są wyposażone w hamulec silnikowy. Układ hamulca silnikowego umożliwia hamowanie silnikiem poprzez zwiększenie ciśnienia w kolektorze silnika, co powoduje większy opór dla poruszającego się w fazie wydechu tłoka.

Kabina i rama

Na system bezpieczeństwa kabiny o nazwie Fuso „Rise” (Realized Impact Safety Evolution) składają się wzmocnienia drzwi, chroniące przed uderzeniami bocznymi, wzmocniona rama podłogi kabiny, wspornik deski rozdzielczej absorbujący energię uderzenia, bezpieczna kolumna kierownicy oraz elementy podwozia, które przy zderzeniu czołowym odkształcają się wzdłużnie (rys. 6). Standard bezpieczeństwa podwyższa zastosowanie nowych lusterek zewnętrznych i regulowanych zagłówków. Poduszki powietrzne dla kierowcy samochodu Canter i pasażera są dostępne jako opcje. Prosta rama podłużnicowa o pełnej długości stanowi sztywną podstawę Mitsubishi Fuso Canter. Modele Canter o największym rozstawie osi, wynoszącym 4470 mm, wyposażono również w poszerzoną ramę, która gwarantuje wyższą odporność na zniekształcenia skrętne i stabilność podczas ruchu.
Modele Canter o DMC pomiędzy 3,5 i 6,5 t mają koła 16-calowe, a model 7,5 t korzysta z kół 17,5-calowych. Wszystkie modele Canter są wyposażone w stabilizatory poprzeczne osi przedniej i tylnej, które ograniczają przechyły nadwozia. Samochody Canter cechuje nie tylko ogólna solidność, ale również wyjątkowa łatwość manewrowania. Można ją w części przypisać smukłej konstrukcji, a w części wyjątkowo niewielkiemu promieniowi zawracania, który waha się od 10,6 do 17,0 metrów, zależnie od rozstawu osi.

Fot. 1. Silnik 4M42. Strzałką pokazano miejsce umieszczenia numeru silnika

Fot. 2. Silnik 4M50. Strzałką pokazano miejsce umieszczenia numeru silnika 

Fot. 3. Katalizator składa się z katalizatora utleniającego, w celu zmniejszenia zawartości tlenku węgla i węglowodoru, oraz katalizatora cząstek stałych, zmniejszającego ich zawartość w spalinach

Fot 4. System recyrkulacji gazów spalinowych (EGR)
1 – intercooler, 2 – silnik, 3 – chłodnica EGR, 4 – zawór EGR, 5 – płyn chłodzący, 6, 7 – gazy wydechowe, 8 – powietrze dolotowe, 9 – płyn chłodzący 

Fot. 5. Widok układu jezdnego i ramy

Fot. 6. Elementy wzmocnienia kabiny

Artykuł został opublikowany w numerze 11/2008 „Serwisu Motoryzacyjnego”