Wymiana sprzęgła w pojeździe Scania R 450

27 lipca 2020, 23:46

Ze względu na sporo pytań dotyczących weryfikacji elementów sprzęgła oraz problemów diagnostycznych, Schaeffler prowadzi szereg szkoleń teoretyczno-praktycznych oraz wymian elementów sprzęgła według własnych wskazówek. Takiej wymiany sprzęgła dokonaliśmy w samochodzie Scania R 450 z przebiegiem 595 000 km. Zgłoszonym problemem był szum z okolicy obudowy sprzęgła i stuki podczas zmiany biegów.

Wymianę sprzęgła przeprowadziliśmy w Bosch- i Q-Serwisie Auto-Bodex z Miastka.

Bez względu na wynik weryfikacji, zdecydowano się na  wymianę kompletnego sprzęgła, profilaktycznie przy przebiegu około 600 000 km.

Ten pojazd jest wyposażony w zrobotyzowaną skrzynię biegów [zdj.1], której komputer sterujący, po wymianie sprzęgła wymaga przyuczenia dla parametrów nowego sprzęgła. Jednak w tym ciągniku siodłowym Scania przyuczenia dokonywane są samoczynnie podczas pierwszej jazdy próbnej.

zdj. 1

Podczas wymiany elementów sprzęgła należy dokonać weryfikacji stanu wałka sprzęgłowego tak, aby zapobiec awarii nowego sprzęgła na skutek występujących ewentualnych nieprawidłowości w elementach układu wysprzęglającego czy też łożyskowaniu wałka sprzęgłowego.

Układ wysprzęglający odpowiedzialny jest między innymi za tzw. napięcie wstępne, czyli permanentny kontakt łożyska oporowego z końcówkami sprężyny talerzowej docisku sprzęgła. Brak prawidłowego napięcia wstępnego skutkuje wycieraniem się końcówek sprężyny talerzowej, pierścienia pomocniczego, który przytwierdza do niej łożysko oporowe, które w tym przypadku ulega przedwczesnemu zużyciu.

Oprócz elementów układu wysprzęglającego należy skontrolować stan powierzchni ciernej koła zamachowego.

Podczas demontażu skrzyni biegów wystąpił problem związany z brakiem możliwości wypięcia łożyska oporowego z docisku [zdj.2].

zdj. 2

Powodem tego było duże napięcie w układzie wysprzęglającym, spowodowane oddziaływaniem siłownika sprzęgła. W tym pojeździe siłownik zintegrowany jest z agregatem sterującym sprzęgłem, dlatego musieliśmy ten zespół odkręcić od obudowy skrzyni biegów [zdj.3].

zdj. 3

Po zdemontowaniu skrzyni biegów poddano weryfikacji elementy sprzęgła i części z nim współpracujące. Stan powierzchni ciernej koła zamachowego nie posiadał śladów uszkodzeń mechanicznych, termicznych oraz zużycia eksploatacyjnego [zdj.4].

zdj. 4

Koło zamachowe zostało tylko oczyszczone i odtłuszczone. Okładziny [zdj.5] na tarczy sprzęgła nie osiągnęły pełnego zużycia oraz nie nosiły śladów przeciążeń cieplnych, tłumik drgań skrętnych też nie posiadał ponadnormatywnych luzów. Taki stan tłumika świadczy o prawidłowej pracy silnika i prawidłowym funkcjonowaniu układu sterującego pracą sprzęgła. Stan wielowypustu w piaście tarczy [zdj.5] i na wałku sprzęgłowym [zdj.6] nie posiadał śladów nadmiernego zużycia.

zdj. 7
zdj. 6

Ponadto nie stwierdzono luzów na łożyskowaniu wałka sprzęgłowego w skrzyni biegów. Natomiast zweryfikowano niewielki luz (zużycie) na wielowypuście wewnętrznym tarczy sprzęgła (połączenie piasty z tłumikiem drgań skrętnych) [zdj. 7], co potwierdziło zgłoszony delikatny stuk podczas zmiany biegów.

zdj. 7

Powierzchnia płyty dociskowej docisku sprzęgła bez śladów przeciążeń termicznych i zużycia mechanicznego. W docisku stwierdzono wytarcie końcówek sprężyny talerzowej [zdj.8], co wskazywało na zużycie jednego z elementów układu wysprzęglającego. Na ten problem wskazywała minimalnie podwyższona głośność pracy łożyska oporowego.

zdj. 8

Po dokonaniu kontroli elementów układu wysprzęglającego stwierdzono luz na osi widełek przenoszących siłę na łożysko oporowe [zdj. 9].

zdj. 9

W związku z powyższym wymieniono docisk, tarczę i łożysko oporowe sprzęgła oraz widełki.

Powodem permanentnie występującego szumu było uszkodzenie łożyska podporowego wałka sprzęgłowego w kole zamachowym, które posiadało duży luz [zdj. 10].

zdj. 10

Łożysko podporowe wałka sprzęgłowego zostało osadzone w gnieździe koła zamachowego za pomocą tulei, opartej o jego bieżnię zewnętrzną.

Tarczę zamontowano z użyciem trzpienia centrującego, aby ułatwić wsunięcie wałka sprzęgłowego i nie dopuścić do powstania naprężeń w części nośnej okładzin ciernych i piaście. Do pierwszego uruchomienia sprzęgła, utrzymujące się naprężenia mogą uszkodzić tarczę. Ponadto ustawienie tarczy w osi sprzęgła ułatwia osadzenie wałka sprzęgłowego. W przypadku nieosiowości, wałkiem sprzęgłowym uderzamy w czoła klinów piasty, powodując ich spęczenia, a w konsekwencji brak płynnego przesuwania się tarczy na wałku podczas załączenia sprzęgła.

Po wykonaniu montażu części zgodnie z technologią LuK (informacje dostępne na portalu REPXPERT.pl) i zaleceniami producenta pojazdu, wykonano jazdę próbną (automatyczne przyuczenia w komputerze sterującym). Nie stwierdzono żadnych nieprawidłowości, więc samochód został dopuszczony do dalszej eksploatacji.

Komentarze

Komentarz musi być dłuższy niż 5 znaków!

Proszę zaakceptuj regulamin!

Brak komentarzy!