Istotną i jednocześnie podstawową cechą każdej wywrotki jest możliwość manewrowania skrzynią załadunkową. Za tę funkcję odpowiada obecnie siłownik hydrauliczny, który w zależności od modelu może pod różnym kątem i w każdym kierunku umożliwić rozładunek znajdującego się na wywrotce materiału. Postanowiliśmy sprawdzić, jakie techniczne ciekawostki skrywa to pozornie proste urządzenie.
O historii ewolucji siłowników wywrotu, obecnych różnicach w poszczególnych modelach siłowników hydraulicznych, systemach bezpieczeństwa i upodobaniach producentów naczep rozmawialiśmy z Kamilem Walickim, właścicielem firmy Nummi-Pro, wyłącznym dystrybutorem produktów NUMMI w Polsce.
Krzysztof Pawlak: Jesteście na rynku od około 100 lat. Mógłby Pan przedstawić czytelnikom pokrótce historię firmy?
Kamil Walicki: Historia firmy jest tylko kilka lat krótsza niż Finlandii jako niepodległego państwa. W 1923 r. w miejscowości Perniö powstał zakład metalowy obsługujący okolicznych rolników, prowadzony przez rodzinę Nummi. Pierwsze urządzenie do wywrotu (mechaniczne) powstało w 1947 r., pierwszy hydrauliczny siłownik wywrotu Nummi wyprodukowano w 1953 r. i od tego czasu przedsiębiorstwo obrało tę specjalność. Eksport produktów rozpoczął się w 1970 r. od krajów skandynawskich, później objął całą Europę i Bliski Wschód. W 2006 r. nastąpiło przejęcie Nummi przez indyjskie konsorcjum Wipro. Fabryka Nummi do dziś niezmiennie produkuje siłowniki w Finlandii w miejscowości Perniö, w której siłowniki produkowane są bezustannie od niemal już 70 lat.
Pozostańmy jeszcze chwilę w kategorii historii. Czym się różniły ówczesne podnośniki drabinowe od pierwszych hydraulicznych siłowników wywrotu?
Z punktu widzenia działania, oba rozwiązania umożliwiają podniesienie muldy wywrotki. Podstawowa różnica jest w konstrukcji i medium roboczym. W przypadku podnośników drabinowych był to wałek odbioru mocy napędzany od silnika lub ręczna korba połączona z siłą mięśni użytkownika. W przypadku siłowników hydraulicznych podstawowym medium napędowym jest olej hydrauliczny. Mechanizmy drabinowe ograniczone były skokiem, ponieważ mechanizm musiał po opuszczeniu muldy, schować się w ramę pojazdu. W przypadku siłowników hydraulicznych skok ograniczony jest długością członów siłownika (tulei), a najdłuższe siłowniki z naszej oferty posiadają skok bliski 10 metrów i realny udźwig 50 ton.
Pierwsze mechanizmy wywrotu były mechaniczne – tzw. podnośniki drabinowe.
Konstrukcja podnośnika drabinowego, jak sama nazwa wskazuje, składała się z tzw. drabinek, przypominających resor z dużą liczbą sworzni zamontowanych poprzecznie. W połączeniu z przekładnią, główną osią i zamontowanymi kołami napędowymi, stanowiło to mechanizm umożliwiający podniesienie ówczesnej muldy wywrotki.
Siłowniki hydrauliczne teleskopowe posiadają jakby kilka wbudowanych tłoków wysuwających się kolejno jeden po drugim, dzięki czemu maksymalny wysuw (tzw. skok roboczy) może być bardzo duży. Organ roboczy typowego siłownika wywrotu stanowi tuleja (nurnik), umiejscowiony w cylindrycznym korpusie. Ciecz wtłoczona do przestrzeni roboczej (olej hydrauliczny) przesuwa tuleję (nurnik) jeden po drugim. W efekcie dochodzi do ruchu posuwistego tłoczyska.
Siłowniki wywrotu mają prosty cel i proste zastosowanie, a jednak macie w ofercie kilka różnych modeli. Czym się różnią i do jakich są zastosowań?
Nasza aktualna oferta obejmuje podskrzyniowe pojedyncze i podwójne siłowniki do wywrotu, asortyment siłowników frontowych, akcesoria do wywrotu typu belki wywrotu, zbiorniki, sterowniki, ograniczniki i zawory, elektronikę sterująco-monitorującą oraz produkcję siłowników OEM na zamówienie.
Siłowniki podskrzyniowe o oznaczeniach modelowych TT, SUT i SDC wykorzystywane są w pojazdach i przyczepach z wywrotem trójstronnym i tylnym. Kompaktowe rozmiary, niska waga i szybki mechanizm wywrotu to spore zalety w przypadku takich rozwiązań. Siłowniki podskrzyniowe SUT i TT różnią się między sobą kołyską i systemem automatycznego ogranicznika wywrotu. Zastosowano w nich ten sam cylinder, który może być wyposażony w mocowanie kuli TT lub SUT. Obydwa siłowniki mają niewielkie wymiary zewnętrzne, co umożliwia ich montaż, gdy jest mało miejsca. Ich maksymalne ciśnienie robocze dochodzi do 280 bar, a maksymalne obciążenie w zależności od modelu waha się od 14 do 32 t. Modele SDC to najnowsze innowacyjne produkty pochodzące z fabryki Nummi, są trwałe i łatwe w utrzymaniu, oszczędzają wagę i przestrzeń w zabudowie, a jednocześnie dają duże bezpieczeństwo w wykonywanej pracy.
W ofercie produktów NUMMI znajdziemy również lekkie i stabilne siłowniki wywrotu RT. Zastosowane w nim dwa cylindry zapewniają dużą siłę podnoszenia nawet w trudnych warunkach, a także znacznie większą stabilność wywrotu. Modele RT są siłownikami podskrzyniowymi do wywrotek tylnozsypowych, a także doskonałą opcją, gdy brakuje miejsca za kabiną pojazdu na siłownik czołowy. Modele RT i RTW nie wchodzą w kolizję z wałem napędowym i mogą być wpuszczone głęboko w dół ramy wywrotki.
Siłowniki frontowe (czołowe) to modele z serii: DFC/DFE i EFC/EFE – stabilizowane siłowniki przeznaczone dla wywrotek, naczep i przyczep. Różnica między siłownikami z serii DFC/EFC a DFE/EFE polega na tym, że siłowniki z serii DFC/EFC mają rurę ochronną, która osłania cylinder przed uszkodzeniami powodowanymi przez wodę i brud. W siłownikach frontowych z obudową zewnętrzną Nummi opatentowało konstrukcję wahliwej obejmy, która pozwala na odchył obudowy siłownika do 7% względem dolnego mocowania cylindra. To innowacyjne rozwiązanie umożliwiło zastosowanie mniejszej i lżejszej obudowy, dodatkowo zostały zredukowane niekorzystne siły działające na siłownik podczas wywrotu, a tym samym znacznie przedłużyła się żywotność cylindra. Modele DFC/DFE oraz EFC/EFE mają takie same wymiary zewnętrzne, co umożliwia ich zamianę. W cylindrach DFC/DFE wszystkie stopnie są chromowane, a w modelach EFC/EFE tylko wystający (jak u większości producentów). Maksymalne ciśnienie robocze dla siłowników DFC/DFE i EFC/EFE wynosi od 130 do 225 barów, a maksymalne realne obciążenie waha się od 25 do 50 t.
Siłowniki czołowe JTC/JTD to stabilizowane siłowniki stosowane w pojazdach i przyczepach. Mają ceowe ramię podnoszenia, które montowane jest do przedniej ściany nadwozia. Dzięki temu do zamontowania siłownika między kabiną a skrzynią potrzeba niewiele miejsca, co umożliwia przesunięcie skrzyni maksymalnie do przodu pojazdu i pełne wykorzystanie nośności osi przedniej. Modele JTC doskonale sprawdzają się w lekkich wywrotkach z długimi muldami, gdzie skrzynia ładunkowa nie jest na tyle sztywna, by zagwarantować stabilny wyładunek. Siłowniki JTC a JTD różnią się dolnymi mocowaniami. Maksymalne ciśnienie robocze dla siłowników JTC i JTD to 170 barów, a maksymalne obciążenie wynosi od 32 do 40 ton.
Siłowniki czołowe ETV zostały zaprojektowane do podnoszenia ładunków bez sił bocznych, które wywierają wpływ na siłownik wywrotu. Siłownik jest montowany „do góry nogami” i głównie wykorzystywany jest w pojazdach, które są wyposażone np. w cysternę przystosowaną do wywrotu, lub w pojazdach/przyczepach o sztywnej zabudowie. Ich wymiary zapewniają optymalną siłę udźwigu, w związku z czym siłowniki te są lekkie, szybkie i trwałe. Maksymalne ciśnienie robocze dla siłownika ETV to 170 barów, a maksymalne obciążenie wynosi 32 tony.
Wipro Infrastructure Engineering Oy produkuje również jednostopniowe siłowniki hydrauliczne jednostronnego i dwustronnego działania. Znajdują one zastosowanie w branżach związanych z przeładunkami, górnictwem, leśnictwem, spedycją i przetwarzaniem odpadów. W Wipro cylindry jednostopniowe podzielone są na różne grupy w zależności od rozmiaru i ciśnienia pracy. Wyróżniamy 4 grupy: duże, średnie, małe plus ciężkie wysokociśnieniowe siłowniki. Cylindry wykonywane w Pernio są głównie ze średniej grupy. Klientami jednostopniowych siłowników Wipro są producenci oryginalnego wyposażenia (OEM), którzy dystrybuują swoje produkty na całym świecie.
Wasze produkty można ostatnio było oglądać na Naczepomanii oraz zlocie Master Truck. Czy planujecie udział także w innych imprezach branżowych w tym roku?
W 2021 roku można nas jeszcze spotkać na Targach Maszyn Budowlanych – Construction Machinery Exhibition organizowanych w Ptak Warsaw Expo. W ciągu tych trzech dni targów każdy gość będzie mógł zapoznać się z naszymi produktami. Na stoisku będzie również mini wywrotka demo, naszpikowana elektroniką NUMMI, jak i również naszymi mechanicznymi podzespołami. Dlatego serdecznie zapraszamy czytelników TruckFocus i MotoFocus, do odwiedzenia nas na Construction Machinery Exhibition w Ptak Warsaw Expo w dniach 30/09 – 02/10 2021.
Nummi pozycjonuje swoje produkty jako rozwiązania klasy premium. Czym różnią się oferowane przez Was podnośniki od produktów dostępnych na rynku w niższej cenie?
Według mnie wystarczą trzy słowa: jakość, bezpieczeństwo i terminowość. Czy są produkty dostępne w niższej cenie? Zapewne tak, ale nie wszystkie nasze modele są droższe od konkurencji. Mamy w ofercie, siłownik podskrzyniowy, który aktualnie mierzy się nie tylko wyższą jakością, ale i niższą ceną z produktami naszej konkurencji.
Należy pamiętać, że siłowniki wywrotu NUMMI są wynikiem wieloletniego doświadczenia i nieustannych prac rozwojowych. Każdy siłownik zawsze jest poddawany testom przed dostarczeniem go klientowi. W ten sposób potwierdza się jego trwałość oraz kontroluje jakość i dopasowanie uszczelnień. Siłowniki wywrotu NUMMI zapewniają niezawodną i trwałą moc wywrotu przez wiele lat użytkowania, gdyż są zaprojektowane z myślą o bezkompromisowej wytrzymałości, nawet przy intensywnej eksploatacji w najtrudniejszych warunkach klimatycznych.
Współpracujecie z różnymi producentami naczep. Czy każdy z nich ma własne preferencje dotyczące hydraulicznych podnośników (np. ich wyglądu, wielkości czy usytuowania) czy liczy się jedynie ich aspekt funkcjonalności?
Podejrzewam, że wygląd dla producentów odgrywa tutaj najmniejszą rolę, ale tak, to prawda, każdy producent pojazdów czy zabudów ma własne preferencje dotyczące wyboru siłownika wywrotu. Stąd też tak duży typoszereg siłowników w naszej ofercie.
Podstawowymi preferencjami producentów są:
- udźwig siłownika
- małe gabaryty siłownika
- różnorodność skoków
- niska waga
- ciśnienie pracy
- prosty montaż i regulacja
- udostępniana dokumentacja do celów projektowych (modele 3D)
W Polsce rozwiązania te stosują tacy producenci jak: ISTRAIL, KH-KIPPER, MEGA, SORLING – NTB, SOMMER, CONTAINER MODUL, BODEX, FEBER, CMT-CHOJNICE, SKIBICKI, SIGMA PROJECT, SLT-GROUP i ELBO. Dlatego decydując się na zakup nowej wywrotki warto zawsze zapytać producenta nadwozia o dostępność siłownika NUMMI.
W Internecie jest cała masa filmików z wypadkami ciężarówek m.in. z podniesioną wywrotką, która haczy o most. Czy w swoich produktach macie zabezpieczenia, które niwelują potencjalne błędy ludzkie jak ww. jazda z uniesioną wywrotką czy jej przeładowanie?
Oczywiście, Nummi w swojej ofercie posiada również elektronikę. Jednym z bardziej popularnych systemów jest IRMA. Independent Remote Monitoring Application to aplikacja umożliwiającą monitorowanie rozładunku i stabilności pojazdu oraz zapobieganie niewłaściwym operacjom. Pozwala określić nachylenie wzdłużne i poprzeczne pojazdu, ustawić maksymalny kąt wychylenia skrzyni ładunkowej oraz maksymalną wysokość, na jaką może być uniesiona. Dwie ostatnie funkcje są najbardziej przydatne podczas pracy na terenie hal lub pod wiaduktami. Ponadto IRMA monitoruje na bieżąco ciśnienie panujące w układzie hydraulicznym oraz temperaturę oleju. Urządzenie wysyła ostrzeżenia, jeśli określone uprzednio parametry zostaną przekroczone. Parametry te można dowolnie zaprogramować i ustawić dodatkowo kod dostępu. Opcjonalnie oferowany jest czujnik zapchania filtra oleju hydraulicznego.
Dodatkowo dla polepszenia pola pracy, Nummi umożliwia zdalne sterowanie wywrotem przy pomocy aplikacji na smartfon lub tablet (opcjonalnie z pilota zdalnego sterowania). Można rozładować pojazd, stojąc w pobliżu i obserwując, czy operacja przebiega prawidłowo i bezpiecznie. Sterowanie jest precyzyjne i intuicyjnie proste. Można na bieżąco ingerować w przebieg rozładunku i w dowolnej chwili go zatrzymać. BTControl, bo tak nazywa się ten system, ma od 4 do 16 programowalnych funkcji. W przypadku wywrotki może to być: unoszenie i opuszczanie skrzyni oraz uchylanie i zamykanie tylnej klapy hydraulicznej. Nowe, cyfrowe rozwiązania Nummi przyczyniają się do zwiększenia bezpieczeństwa pracy oraz długiej i bezawaryjnej eksploatacji specjalistycznych pojazdów.
Jak dużą rolę w przypadku podnośników hydraulicznych pełni zaplecze serwisowe? Jak często należy dokonywać przeglądu tych urządzeń, co najczęściej się psuje i czy oferujecie swoim klientom wsparcie w tym zakresie?
Pytanie o serwis jest jednym z pierwszych, jakie zadają klienci, wybierając nasz produkt. Wybór właściwego siłownika jest ułatwiony dzięki elektronicznemu katalogowi, na stronie są również dostępne instrukcje obsługi i napraw oraz zgłoszenia usterek na gwarancji. Jeśli wprowadzono zmiany konstrukcyjne lub materiałowe w wyniku analizy zgłoszeń użytkowników, informacja o tym jest przekazywana na regularnych szkoleniach dla sieci.
Nummi posiada punkty serwisowe na całym świecie, w Polsce mamy 16 wyspecjalizowanych punktów serwisowych.
Podstawowy interwał serwisowy w przypadku siłownika to smarowanie i wymiana oleju w układzie hydrauliki siłowej. Jeżeli zadbamy, aby te dwie czynności były wykonywane zawsze na czas, użytkownik będzie cieszyć się bezproblemową pracą siłownika Nummi nawet powyżej 10 lat. Serwisy, które zdecydowały się na współpracę z Nummi, nie mają zbyt wielu zleceń związanych z naprawami naszych siłowników, a to za sprawą powlekania siłowników hydraulicznych twardym chromem, który zapewnia bardzo długi okres użytkowania każdego z nich. Ponadto proces ten minimalizuje tarcia i ogranicza zużywanie się uszczelnień. Dolne prowadzenia tulei dla poprawienia stabilności i trwałości siłownika są napawane brązem. Tuleje w końcowej fazie produkcji pokrywane są specjalnym woskiem, który uszczelnia i wygładza powierzchnie tulei. To wystarcza na cały okres użytkowania cylindra, ale pod warunkiem, że nie będzie się poddawać cylindra myciu rozpuszczalnikami ani parą pod wysokim ciśnieniem.
Bardzo często uszkodzenia siłownika Nummi spowodowane są czynnikiem ludzkim, kiedy użytkownik w nieprawidłowy sposób zabezpieczy sworznie kul wywrotu po tzw. przekątnej, lub nie zastosuje jednego z dwóch sworzni kul wywrotu, wówczas mulda wywrotki uderza w siłowniki i niszczy stopnie siłownika. Drugim powodem, dlaczego siłownik Nummi można znaleźć się w serwisie, jest brak systematycznego smarowania kuli i łożysk kołyski. Użytkownicy zapominają, że siłownik trzeba też smarować. W przypadku zatarcia i pęknięcia kuli wywrotu siłownik uderza w ramę i również niszczy stopnie siłownika.
Trzecim powodem jest zanieczyszczony układ hydrauliczny, niestety olej w siłowniku odgrywa ważną rolę, ponieważ smaruje siłownik, i chroni go przed wewnętrzną korozją. W przypadku zabrudzonego układu siłownik niszczy się od środka, co najszybciej widać po wyciekach z uszczelnień.
Komentarze