24 grudnia ubiegłego oddano do użytku kolejny odcinek Via Baltica. Coraz głośniej mówi się o bliskim ukończeniu tego projektu o międzynarodowym znaczeniu. Dlatego sprawdzamy, na jakim etapie prac jest Via Baltica i przedstawiamy jej nowe znaczenie dla Polski oraz sąsiednich państw.

Spis treści:

• Czym jest Via Baltica? Międzynarodowy korytarz transportowy.
• Via Baltica – te odcinki są już oddane do użytku.
• Kiedy Via Baltica zostanie ukończona? Bliski termin.
• Znaczenie tej trasy dla Polski i państw Europy Zachodniej

Chociaż w Krajach Bałtyckich dominującą pozycję zajmuje transport kolejowy, trudno przecenić potencjał drogowego połączenia tego regionu z państwami Europy Zachodniej. Tym bardziej, że ma ono znaczenie nie tylko stricte spedycyjne.

Czym jest Via Baltica? Międzynarodowy korytarz transportowy.

Z Warszawy przez Łotwę, Litwę do Estonii drogą ekspresową – tak w skrócie można odpowiedzieć na pytanie, czym jest Via Baltica. I chociaż w całości będzie ona dostępna także dla aut osobowych, priorytetem jej powstania było utworzenie korytarza transportowego dla pojazdów ciężkich.

Europejska E67 połączyła Finlandię z Czechami. Jej odcinek od Helsinek do Warszawy nazywany jest właśnie Via Baltica, którego kluczowym elementem stała się droga S61. Wytyczenie przebiegu tej trasy powodowało wiele interwencji ze strony władz poszczególnych regionów, przez które miała ona przebiegać, oraz organizacji ekologicznych. Finalnie jednak 20 października 2009 r. Rada Ministrów zatwierdziła ostateczny przebieg Via Baltica. Jej budowa realizowana jest w ramach Programu Budowy Dróg Krajowych na lata 2014 – 2023.

Via Baltica – te odcinki są już oddane do użytku

Via Baltica w Polsce będzie miała długość ok. 311 km, z czego aż 220 km liczyć będzie wspomniana droga ekspresowa S61. Pod koniec ubiegłego roku, gdy do użytku został oddany 24-kilometrowy odcinek Suwałki – Budzisko o dopuszczalnym obciążeniu 11,5 tony na oś, kierowcy mieli do dyspozycji już ponad 160 km S61. Tylko ramach budowy odcinka Suwałki – Budzisko oprócz jezdni w standardzie drogi ekspresowej, wybudowano także 34 obiekty inżynierskie (mosty, estakady, przejścia dla zwierząt itp.)

Do użytku oddano już następujące odcinki Via Baltica:

• Śniadowo – Łomża Południe, ok. 17 km,
• Kolno – Stawiski, ok. 16,5 km,
• Stawiski – Szczuczyn, ok. 18 km,
• Obwodnica Szczuczyna II jezdnia, ok. 6,6 km,
• Szczuczyn – Ełk Południe, ok. 23,3 km,
• Ełk Południe – Wysokie, ok. 23 km (wraz z S16 do Ełku),
• Wysokie – Raczki, ok. 20 km,
• Raczki – obwodnica Suwałk, ok. 13 km,
• Obwodnica Suwałk, ok. 12,8 km.

Kiedy Via Baltica zostanie ukończona? Bliski termin.

W budowie wciąż pozostaje jeszcze 55 km polskiego odcinka Via Baltici, w tym również obwodnica Łomży. Na 2023 rok przewidziano do oddania odcinki: Ełk Południe – Kalinowo (prawie 23 km) oraz Ostrów Mazowiecka Północ – Śniadowo (19,5 km). Natomiast na połowę 2024 roku zaplanowano udostępnienie co najmniej jednej jezdni obwodnicy Łomży, która pełną przepustowość ma uzyskać w połowie 2025 roku.

Tymczasem pod koniec grudnia ubiegłego roku minister infrastruktury Andrzej Adamczyk oświadczył, że:

– Rząd Prawa i Sprawiedliwości dotrzymuje słowa i na koniec 2023 roku cała droga Via Baltica będzie przejezdna.

Należy jednak podkreślić fakt, że “przejezdna” nie oznacza “ukończona”. A taki stan Via Baltica osiągnie najprawdopodobniej dopiero w 2025 roku wraz z ukończeniem prac przy obwodnicy Łomży.

Znaczenie tej trasy dla Polski i państw Europy Zachodniej

Niezależnie od tego, kiedy prace przy Via Baltica dobiegną końca, będzie ona ważnym korytarzem transportowym pomiędzy krajami bałtyckimi, a Polską i Europą Zachodnią. Zresztą już teraz korzystają z niego przewoźnicy, ceny gruntów w pobliżu trasy poszły w górę, a w okolicach startują kolejne inwestycje, które tworzą nowe miejsca pracy. Trudno więc nie zauważyć, że sąsiedztwo Via Baltici jest szansą rozwoju dla samorządów oraz inwestorów z północno – wschodniej Polski.

Ten międzynarodowy korytarz transportowy zyskał jeszcze jedno znaczenie. Po agresji Rosji na Ukrainę w lutym 2021 roku Via Baltica zaczęła być postrzegana także w kategoriach wojskowych, ponieważ niewątpliwie zwiększy mobilność jednostek militarnych. Podkreśla to nawet Red Bauer, holenderski admirał, szef Komitetu Wojskowego NATO, który pod koniec 2022 roku stwierdził, że:

– Korytarz Suwalski jest jedną z rzeczy, którym poważnie się przyglądamy. NATO ma plany szybkiego przeniesienia tam sił. Ułatwią to inwestycje już realizowane, m.in. rozbudowa Via Baltica – drogi łączącej Warszawę z Tallinem – do czteropasmowej autostrady.