Sercem każdego układu klimatyzacji jest sprężarka. Dzięki dostarczonej do niej energii mechanicznej, sprężeniu ulega czynnik chłodniczy, który po schłodzeniu w skraplaczu jest kierowany przez zawór rozprężny (lub dyszę) do parownika i ponownie wraca do sprężarki. Dzięki przemianom termodynamicznym, zachodzącym w czasie takiego obiegu, możliwe jest obniżenie temperatury wewnątrz samochodu. Oczywiste jest więc, że warunkiem poprawnej pracy klimatyzacji jest odpowiednia sprawność sprężarki.

Przegląd podzespołów

To, czy sprężarka działa właściwie, można sprawdzić za pomocą manometrów podłączonych do portów wysokiego i niskiego ciśnienia układu klimatyzacji. Można tutaj skorzystać z manometrów znajdujących się w każdej stacji do serwisowania klimatyzacji. Przed uruchomieniem sprężarki oba manometry powinny wskazywać to samo ciśnienie od 5 do 7 bar (zależne od temp. czynnika). Po włączeniu klimatyzacji niskie ciśnienie powinno spaść do ok. 2 – 3 bar, a wysokie wzrosnąć do ok. 14 – 18 bar. Są to wartości orientacyjne i mogą się różnić zależnie od typu układu, rodzaju pojazdu i temperatury otoczenia. O uszkodzeniu sprężarki świadczy niskie ciśnienie wyższe, a wysokie niższe od założonego lub znaczące pulsacje ciśnienia. Kontroli ciśnienia należy dokonywać mając pewność, że w układzie znajduje się właściwa ilość czynnika.

Koniecznym krokiem diagnostycznym jest też sprawdzenie poprawność działania układu sterującego pracą sprężarki. Jeśli jest to układ ze sprzęgłem elektromagnetycznym, to sprawa jest prosta – po zasileniu elektromagnesu sprzęgła sprężarki w układzie powinny wystąpić opisane wcześniej zmiany ciśnień. W przypadku sprężarki sterowanej elektrozaworem sprawdzamy sygnał sterujący (jest to sygnał typu PWM) oraz czy sam zawór działa właściwie. Objawem uszkodzenia sprężarki może być też jej głośna praca lub nieszczelność powodująca wyciek czynnika. W przypadku rozbudowanych układów klimatyzacji automatycznej niezbędne do postawienia diagnozy będzie odczytanie pamięci błędów i parametrów rzeczywistych sterownika klimatyzacji za pomocą testera diagnostycznego.

Trzeba podkreślić, że sprężarki klimatyzacji są stosunkowo trwałym podzespołem i, pomijając przypadki ekstremalnie wysokich przebiegów, ich uszkodzenia najczęściej wynikają z niewłaściwej eksploatacji oraz zaniedbywania regularnych przeglądów układu klimatyzacji.

Diagnostyka uszkodzeń sprężarki

Jeśli stwierdzimy uszkodzenie sprężarki, kolejnym krokiem jest odzysk czynnika z układu klimatyzacji i demontaż sprężarki. Bezpośrednio po odłączeniu od niej przewodów przyłączeniowych należy je zatkać aby do układu nie przedostawała się wilgoć.

Samoistne i przedwczesne uszkodzenia sprężarek zdarzają się stosunkowo rzadko. Z tego względu należy dokładnie przeanalizować i usunąć pierwotne przyczyny powstania uszkodzenia. Typowe przyczyny powstawania uszkodzeń sprężarek to:

• praca przy zbyt wysokich ciśnieniach i temperaturach wynikająca z niesprawności skraplacza lub jego wentylatora
• praca z niewłaściwą ilością oleju lub zastosowanie oleju o źle dobranych parametrach
• rozcieńczenie oleju zbyt dużą ilością środka kontrastowego (w nowoczesnych konstrukcjach układów klimatyzacji nie zaleca się stosowania takiego preparatu)
• w przypadku sprężarek bez sprzęga praca układu bez czynnika
• dostanie się do układu ciała obcego podczas prac montażowych lub naprawczych
• zaniedbanie okresowych prac serwisowych obejmujących m in. wymianę filtra osuszacza

Przed zamontowaniem nowej sprężarki należy więc wykonać czynności minimalizujące ryzyko wystąpienia ponownie przedwczesnej awarii. Jeśli nastąpiło zatarcie sprężarki, to bezwzględnie wykonujemy płukanie całego układu. Usuniemy w ten sposób opiłki i zanieczyszczony olej. Przed rozpoczęciem tej operacji sprawdzamy jaki typ skraplacza jest w nim zabudowany. Jeśli jest to rozwiązanie z przepływem równoległym, to dokładne jego wypłukanie nie będzie możliwe i zaleca się jego wymianę. Skraplacz z przepływem spiralnym można wypłukać, wcześniej jednak należy sprawdzić jego ogólny stan. Pozaginane lamelki, ich brak lub widoczna korozja też kwalifikują ten element do wymiany. Inne elementy, które należy wymienić po zatarciu sprężarki to zawór rozprężny (dławik) i filtr osuszacz (zasobnik).

Obowiązkowo zakładamy też nowe o-ringi uszczelniające i w czasie montażu nawilżamy je olejem, którym napełniamy sprężarkę. Przed montażem sprężarki należy sprawdzić, czy znajduje się w niej właściwa ilość oleju o odpowiedniej lepkości. Bardzo ważne jest też sprawdzenie stanu układu napędu pasowego. Szczególną uwagę zwracamy na pasek, napinacze, rolki prowadzące czy sprzęgło jednokierunkowe alternatora, jeżeli takie jest stosowane.

Po zakończeniu prac montażowych sprawdzamy szczelność układu stosując metodę z azotem pod ciśnieniem lub metodę wykrywania wodoru z mieszaniny potocznie zwanej „hydrogen” (kontrola szczelności układu klimatyzacji przed jego napełnieniem jest obowiązkiem wynikającym z Ustawy, której podlegają wszyscy pracownicy obsługujący układy klimatyzacji w pojazdach i ruchomych urządzeniach chłodniczych). Następnie wytwarzamy próżnię w celu dokładnego osuszenia układu i w kolejnym kroku napełniamy układu właściwą ilością czynnika. Zbyt mała ilość czynnika skutkuje małą skutecznością chłodzenia, a zbyt duża może doprowadzić do przegrzania lub uszkodzenia sprężarki. Na koniec uruchamiamy klimatyzację, sprawdzamy temperaturę powietrza nawiewanego do kabiny i jeszcze raz kontrolujemy ciśnienia. Szczególną uwagę należy zwrócić na wysokie ciśnienie. Zbyt duża jego wartość świadczy o małej wydajności skraplacza i może szybko doprowadzić do ponownego uszkodzenia sprężarki.

W przypadku poważnej awarii kompresora (zatarcie, uszkodzenie łożysk lub zaworów wewnętrznych) jedyną sensowną drogą naprawy jest wymiana tego elementu na nowy.

Atrakcyjna oferta

W warunkach intensywnej eksploatacji pojazdów użytkowych liczą się tylko części, które rozwiązują jednoznacznie, pewnie i na długo zaistniałe problemy. Firma HIGHWAY AUTOMOTIVE, która przygotowała dla serwisów pojazdów użytkowych specjalną ofertę  sprężarek, na które rynek wykazuje bardzo duży popyt. Oferta firmy HIGHWAY AUTOMOTIVE to ponad 115 referencji odpowiadających ponad 335 katalogowym numerom pierwszego montażu, głównie do różnych modeli DAF, MAN, Mercedesa i Scanii. Ponieważ sprężarka to podstawa całego układu klimatyzacji dołożono wszelkich starań, aby produkt kierowany do serwisów był przetestowany, należycie skompletowany i wykończony. Montaż sprężarek ułatwia także instrukcja dla mechanika umieszczana w każdym opakowaniu. Sprężarki objęte są 24-miesięczną gwarancją.