Wielu mechanikom naprawy manualnej skrzyni biegów wydają się prosto, ale często przeprowadzane są na zasadzie prób i błędów. Dlatego na szkoleniach Inter Cars omawiane są różne skrzynie biegów. Sporo czasu poświęca się 16-biegowej skrzyni ZF, montowanej między innymi w pojazdach: MAN, DAF, Iveco i Renault.

Choć mechanicy znają budowę manualnej skrzyni biegów, to z pewnymi zagadnieniami zapoznają się dopiero na szkoleniach. Dla przykładu, po wymianie łożysk na wałku sprzęgłowym trzeba dokonać regulacji luzów i ustawić na nowo skok widełek. Szkolenie trwa 3 dni

Dzień pierwszy

Omawiana jest budowa manualnej skrzyni biegów oraz jej typowe uszkodzenia. Przedwczesne awarie skrzyni biegów są spowodowane z reguły przez kierowców. Częstym błędem jest ruszanie z 3. biegu, gdy pojazd jest obciążony. W starszych silnikach ruszanie ze zbyt wysokiego biegu powoduje zgaśnięcie jednostki napędowej. W silnikach zasilanych układem typu common rail to zjawisko nie występuje, ale wówczas szybko zużywa się synchronizator 3.biegu. Sterowniki rejestrują, z którego biegu rusza kierowca, więc podczas weryfikacji skrzyni biegów jest to łatwe do stwierdzenia. Drugim błędem kierowców jest zbyt szybkie przełączanie biegów. Jeżeli jedziemy np. na 3 biegu, należy wcisnąć pedał sprzęgła, przesunąć dźwignię do pozycji neutralnej i przytrzymując ją lekko, ustawić w położeniu 4. biegu. Badania przeprowadzone przez firmę ZF wykazały, że zbyt szybkie przełączanie biegów powoduje przedwczesne zużycie synchronizatorów. Czas przełączania biegu nie powinien być krótszy niż 1,2 s. Takie tematy poruszane są podczas szkolenia dla mechaników, chociaż nie są oni kierowcami.

Jeśli po naprawie skrzyni biegów klient wróci z reklamacją, gdyż np. jeden z biegów wyskakuje, a z reguły jest to 3 i 7 bieg – są na jednym synchronizatorze – można założyć, że winę ponosi kierowca, a nie mechanik wykonujący naprawę. Podczas reklamacji należy wsiąść do samochodu i zaobserwować, z którego biegu rusza kierowca i w jaki sposób przełącza biegi. Omawiana jest też funkcja ComfortShift, która przyciskiem na lewarku aktywuje szybkie rozłączanie lub załączanie sprzęgła. Obecnie MAN wycofał się ze stosowania tej funkcji, ponieważ była nadużywana przez kierowców i powodowała przedwczesne uszkodzenia skrzyni. Dużo czasu szkolenie poświęca modułowi sterującemu skrzynią biegów. Pierwsze wersje skrzyń ZF 16 S EcoSplit miały mechaniczny moduł przełączający. Został on zamieniony na moduł mechatroniczny 1., a potem 2. generacji (new EcoSplit). Podczas szkolenia specjaliści informują, jakie zmiany konstrukcyjne w skrzyni wprowadzono w ramach akcji serwisowych.

Dzień drugi

Na zajęciach praktycznych przeprowadzane są pomiary elektryczne i demontaż skrzyni. Przez pierwsze 2 godziny uczestnicy szkolenia osobiście dokonują pomiarów elektrycznych modułów sterujących. Dowiadują się, że skrzynia nie zawsze musi być demontowana, a problem może leżeć w układzie sterującym. Każdy uczestnik szkolenia musi dokonać pomiarów, np. w module zasilania, układzie pneumatycznym i określić sprawność różnych czujników. Po tych diagnozach uczestnicy szkolenia rozbierają skrzynię ze wszystkimi elementami – od wałka głównego, widełek, przekładni planetarnej, modułu przełączającego po zespół wspomagania (serwo). Uczestnicy posługują się skrzynią szkoleniową ZF 16 S 22 20, w której wałek główny jest przetoczony na mniejszy wymiar, by łatwiej można było demontować poszczególne elementy. Specjaliści uczą, że w rzeczywistych warunkach niezbędna jest prasa. Podczas zajęć praktycznych uczestnicy korzystają z oryginalnych narzędzi firmy ZF, które są dostępne w sieci Inter Cars.

Trzeci dzień

Tego dnia uczestnicy szkolenia składają skrzynię, która po zmontowaniu powinna działać. Omawiane są też elementy, które najczęściej ulegają uszkodzeniom. Prowadzący podkreślają, że wykonywanie napraw jak najniższym kosztem może powodować reklamacje, dlatego warto stosować komponenty pochodzące od jednego wytwórcy. Mankamentem przekładni firmy ZF jest sposób blokowania sworzni satelitów w przekładni planetarnej, co prowadzi do jej uszkodzenia. Uczymy, w jaki sposób poradzić sobie z tym problemem. Podczas szkolenia wspomina się też o zespole sprzęgła – jego naprawach i właściwym doborze tarczy sprzęgłowej.

Harmonogram szkoleń technicznych Inter Cars dla rynku ciężarowego:

Więcej informacji na temat szkoleń: www.szkolenia.intercars.com.pl /Szkolenia techniczne pojazdy ciężarowe