Prędzej czy później każdemu zawodowemu kierowcy przytrafi się kontrola, dlatego warto wiedzieć, jakie uprawnienia mają służby, co kontrolują i jakich dokumentów wymagają. Sprawdzamy, co trzeba wiedzieć o kontrolach kierowców zawodowych?

Spis treści:

• Dokumenty zawodowego kierowcy podczas kontroli w Polsce
• Kto i jak może kontrolować kierowcę zawodowego w Polsce?
• Dokumenty kierowcy na “międzynarodówce” i kary za ich brak
• Kontrola kierowcy zawodowego — FAQ

Doświadczeni truckerzy z reguły współpracują z kontrolerami, dzięki czemu inspekcja przebiega sprawniej. Nie każdy jednak wie, kto dokładnie może kontrolować kierowców i czy może to robić np. podczas przerwy lub tuż przed jej rozpoczęciem. Na te i inne pytania odpowiadamy w poniższym artykule.

Dokumenty zawodowego kierowcy podczas kontroli w Polsce

Zacznijmy od dokumentów, które kierowca przewożący towary musi posiadać podczas kontroli na terenie naszego kraju. Zgodnie z art. 87 Ustawy o transporcie drogowym wymagane są:

• karta kierowcy,
• wykresówki,
• urlopówka,
• wydruki z tachografu i zapiski odręczne,
• wypis z zezwolenia na wykonywania zawodu przewoźnika drogowego lub z licencji.

Warto jednak wiedzieć, że to nie wszystkie obowiązkowe dokumenty podczas kontroli. Dodatkowe dotyczą przewożonego ładunku (list przewozowy, WZ, faktura) oraz pojazdu. Co prawda nie musimy już wozić ze sobą ani dowodu rejestracyjnego ani OC, bo dane z tych dokumentów dostępne są w Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców. W praktyce jednak kontrola przebiegnie sprawniej, jeśli okażemy fizyczne wersje tych dokumentów i prawa jazdy.

Kto i jak może kontrolować kierowcę zawodowego w Polsce?

Kierowcę zawodowego na terenie naszego kraju może kontrolować pięć organów:

• policja,
• straż graniczna,
• Służba Celno-Skarbowa,
• Inspekcja Transportu Drogowego,
• Państwowa Inspekcja Pracy.

Zakresy kontroli powyższych instytucji są różne, a największe kompetencje mają policjanci oraz inspektorzy ITD. Wyszczególniono je w art. 129 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Funkcjonariusze tych służb między innymi mogą:

• wejść do kabiny pojazdu, przyczepy lub naczepy, które podlegają kontroli. Mogą także sprawdzać podwozie, komorę silnika oraz inne zamknięte przestrzenie zestawu,
• wydawać polecenia kierowcy opuszczenia pojazdu,
• samodzielnie kierować kontrolowanym pojazdem np. w celu sprawdzenia działania układu hamulcowego,
• wylegitymować kierowcę oraz inne osoby,
• dokonać oględzin i zabezpieczenia dowodów,
• przesłuchać świadków na osobności,
• kontrolować stan techniczny pojazdu za pomocą mobilnej stacji kontroli lub urządzeń diagnostycznych,
• mierzyć nacisk osi, masę całkowitą oraz gabaryty pojazdu (za pomocą stosownych urządzeń),
• zażądać dokumentów wymienionych w poprzednim akapicie,
• skontrolować uiszczenia opłaty elektronicznej,
• pobrać próbki paliwa, celem weryfikacji jego jakości,
• sprawdzić stan trzeźwości kierującego.

Dokumenty kierowcy na “międzynarodówce” i kary za ich brak

Liczba dokumentów, które posiadać musi kierowca, znacząco wzrasta, gdy porusza się on w ruchu międzynarodowym. Pisaliśmy o tym w artykule pt. Jakie dokumenty muszą posiadać kierowca oraz przewoźnik?

Konsekwencją braku wymaganych dokumentów jest przede wszystkim przedłużająca się kontrola, która może znacząco opóźnić lub nawet uniemożliwić kontynuację jazdy. Dodatkowo kierowca za braki w dokumentacji zostanie obciążony grzywną, która w Polsce może wynieść od 500 zł do nawet 12 000 zł (brak licencji wspólnotowej).

Poza granicami naszego kraju finansowe konsekwencje braku dokumentów wymaganych w transporcie międzynarodowym z reguły są znacznie bardziej dotkliwe. Wysokość grzywny zależy od przepisów w danym państwie, np. w Rumunii dostać można mandat w wysokości 11 tys. zł., a na Litwie karę od 300 do 500 euro.

Kontrola kierowcy zawodowego – FAQ

Poniżej zamieszczamy odpowiedzi na najpopularniejsze pytania, dotyczące kontroli kierowcy zawodowego. Mamy nadzieję, że rozwieją one wątpliwość zarówno doświadczonych, jak i początkujących truckerów.

Kto może kontrolować czas pracy kierowcy?

Czas pracy kierowców zatrudnionych na podstawie umowy o pracę kontroluje Państwowa Inspekcja Pracy. Natomiast truckerów na własnej działalności sprawdza ITD. Wgląd w dokumentację czasu pracy mają jednak również funkcjonariusze policji, straży granicznej i KAS (Służby Celno-Skarbowej).

Czy można kontrolować kierowcę podczas pauzy?

Zgodnie z obowiązującym prawem podczas wypoczynku kierowca nie może wykonywać żadnych czynności związanych z pracą. Udział w kontroli drogowej jest właśnie taką czynnością (oznaczaną w dokumentacji jako “inna praca), zatem inspektor powinien zaczekać z rozpoczęciem czynności do zakończenia pauzy.

Ile czasu może trwać kontrola ITD?

Kontrola ITD w przedsiębiorstwie trwać może nawet 48 dni. Natomiast podczas kontroli na drodze inspektorzy sprawdzają aktywność kierowcy maksymalnie z ostatnich 28 dni. Czas takiej inspekcji nie jest ograniczony żadnymi przepisami. Dlatego doświadczeni truckerzy współpracują w inspektorami po to, aby prowadzone przez nich czynności zakończyły się jak najszybciej.

Co sprawdza ITD podczas kontroli?

Inspektorzy Transportu Drogowego kontrolują dokumenty kierowcy, pojazdu oraz ładunku. Sprawdzają również stan techniczny i wyposażenie samochodu oraz przyczepy lub naczepy, trzeźwość kierowcy, działanie tachografu. Kontroli podlegają także zabezpieczenie towaru i warunki przewozu niektórych ładunków (np. towary niebezpieczne, zwierzęta).