W wielu pojazdach używanych w firmie przedsiębiorca musi zainstalować tachograf

Głośno jest ostatnio na temat tachografów cyfrowych. Zanim jednak cyfrowe urządzenia rejestrujące będą powszechnie instalowane, warto przypomnieć, w jakich w ogóle pojazdach należy zainstalować tachograf.

Samo zainstalowanie tachografu to jednak nie wszystko. Dodatkowo niezbędne jest jego prawidłowe obsługiwanie, co oznacza konieczność sprawnego posługiwania się wykresówkami (tarczkami tachografu). Tylko dzięki temu podczas kontroli Inspekcji Transportu Drogowego można uniknąć kary pieniężnej. Warto pamiętać, że brak tachografu w czasie kontroli naraża przedsiębiorcę na karę pieniężną w wysokości 3.000 zł.

W jakich pojazdach niezbędny…

Rodzaje pojazdów, w których przedsiębiorca ma obowiązek zainstalować tachograf, zostały określone w art. 3 Rozporządzenia Rady nr 3821/85 z 20 grudnia 1985 r. w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym. Zgodnie z tym przepisem urządzenia rejestrujące muszą być zainstalowane i używane w tych pojazdach, które są zarejestrowane w Państwach Członkowskich Unii Europejskiej i są wykorzystywane do transportu drogowego osób lub rzeczy.

…a kiedy nie trzeba go mieć

Z powyższego wynikałoby, że praktycznie każde auto musi mieć tachograf. Tak jednak nie jest, gdyż na szczęście przepisy przewidują wiele wyłączeń spod tego obowiązku. Wyłączenia takie znajdują się nie tylko w w/w rozporządzeniu unijnym, ale również w art. 29 ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (Dz. U. nr 92, poz. 879). Urządzeń rejestrujących nie trzeba więc instalować zwłaszcza w:

– pojazdach przeznaczonych do przewozu rzeczy, gdy dozwolona maksymalna masa pojazdu, łącznie z przyczepami i naczepami, nie przekracza 3,5 ton;
– pojazdach przeznaczonych do przewozu osób, które ze względu na typ konstrukcyjny i wyposażenie nadają się do przewozu nie więcej niż dziewięciu osób łącznie z kierowcą i są do tego przeznaczone;
– pojazdach używanych do niehandlowych przewozów towarów w celach prywatnych;
– pojazdach, których maksymalna dopuszczalna prędkość nie przekracza 30 km/h;
– pojazdach przeznaczonych do przewozu osób wykonywanego w ramach usług regularnych, których droga przebiegu przekracza 50 km;
– wyspecjalizowanych pojazdach pomocy technicznej;
– pojazdach służących do nauki prowadzenia pojazdu, mającej na celu uzyskanie prawa jazdy;
– pojazdach używanych jako sklepy.

Z powyższego wynika, że przedsiębiorca używający ciężarówkę wyłącznie na potrzeby budowy swojego prywatnego domu nie musi mieć tachografu. Tachografów nie musi mieć również większość samochodów dostawczych, byleby ich dopuszczalna masa nie przekraczała 3,5 ton.

Rolnicy bez tachografów

Wskazane przepisy zawierają również wiele wyłączeń dla rolników, dzięki czemu zazwyczaj nie muszą oni instalować tachografu. Zwolnienia dotyczą jednak tylko:

– ciągników używanych wyłącznie do prac rolniczych i leśnych;
– pojazdów używanych do przewozu żywych zwierząt w gospodarstwach rolnych na miejscowy rynek i odwrotnie, lub z rynku do miejscowych rzeźni;
– pojazdów używanych do odbioru mleka w gospodarstwach rolnych lub odwożących do tych gospodarstw pojemniki na mleko bądź produkty mleczne przeznaczone do karmienia bydła;
– pojazdów używanych do przewozu odpadów zwierzęcych lub szkieletów zwierzęcych, nie przeznaczonych do spożycia przez ludzi;
– pojazdów używane przez przedsiębiorstwa rolnicze, ogrodnicze, leśne lub rybackie do przewozu rzeczy w promieniu 50 km od miejsca normalnej bazy pojazdu łącznie z miejscowymi obszarami administracyjnymi, których ośrodki znajdują się w obrębie tego promienia.

Najbliższe zmiany

Od 11 kwietnia 2007 r. spod obowiązku instalowania tachografów zostaną wyłączone pojazdy lub zespoły pojazdów o dopuszczanej masie całkowitej nie przekraczającej 7,5 ton używane do nie zarobkowego przewozu rzeczy. Od tego też czasu rolnicy będą najprawdopodobniej mogli jeździć bez tachografów na odległość do 100 km od bazy pojazdu (zamiast obecnych 50 km).

Robert Walczak – prawnik w Kancelarii Prawnej Myszkowski Walczak w Poznaniu, specjalista prawa transportowego
robert.walczak@przewoz.com