Płyn hamulcowy jest nośnikiem ciśnienia w hydraulicznych układach hamulcowych. Oczekujemy od niego możliwie małej ściśliwości oraz odporności na wysokie temperatury.
Podstawowym składnikiem płynu hamulcowego są glikole, które niestety odznaczają się dużą higroskopijnością czyli chłoną wodę. Wymusza to okresową wymianę płynu hamulcowego, gdyż woda w temperaturze przekraczającej 100 st. C wchodzi w stan wrzenia co z kolei tworzy w układzie korki parowe i obniża efektywność hamowania.
Skład chemiczny poszczególnych płynów hamulcowych może się istotnie różnić, stąd na opakowaniach podawane są informacje o ich ewentualnej mieszalności lub braku takiej możliwości, pod groźbą niekorzystnych reakcji chemicznych.

Przeznaczenie i działanie
Hydrauliczne układy hamulcowe znajdują zastosowanie w samochodach dostawczych i ciężarowych małej ładowności. W nieco większych stosuje się kombinację układu hydraulicznego i pneumatycznego – pneumatyka wspomaga działanie siły wywieranej pedałem hamulca. W najcięższych samochodach, hydraulika – z uwagi na stosunkowo małą wydajność i niskie ciśnienie robocze – w ogóle nie znajduje zastosowania.

W chwili hamowania płyn hamulcowy przekazuje siłę wywołaną naciskiem na pedał hamulca oraz pracą układów wspomagających na tłoczki w zaciskach hamulcowych lub na tłoczki w cylinderkach bębnów hamulcowych. Zwolnienie nacisku na pedał powoduje natychmiastowe ustąpienie działania siły a tłoczki dzięki sprężystości gumek uszczelniających cofają się w położenie pierwotne.
Ponieważ podczas hamowania w okolicy powierzchni trących wydzielają się olbrzymie ilości ciepła, płyn musi odznaczać się wspomnianą powyżej wysoką temperaturą wrzenia. W klasyfikacji DOT – im wyższy numer tym lepszej jakości płyn.

Prawidłowe użytkowanie
Prawidłowe użytkowanie płynu hamulcowego sprowadza się do okresowej kontroli jego poziomu, umiejętnej techniki hamowania w górach (chodzi o nie przegrzewanie hamulców) oraz o ochronę nadwozia, odzieży i skóry w chwili ewentualnego uzupełniania poziomu płynu, który posiada zwykle silne właściwości żrące. Przy każdym przeglądzie należy kontrolować jakość płynu hamulcowego za pomocą odpowiednich przyrządów.

Czy warto ryzykować?
Pamiętaj, że płyn hamulcowy należy wymieniać na nowy co najmniej raz na dwa lata, lub gdy mechanik sugeruje zbyt niską temperaturę wrzenia płynu. Zasada ta nie podlega dyskusji – wszędzie tam, gdzie mamy do czynienia z dużymi prędkościami lub dużymi obciążeniami samochodu jakość układu hamulcowego musi być na najwyższym poziomie. Podczas pracy płyn hamulcowy miesza się ze sobą w niezwykle ograniczonym zakresie lub nie miesza wcale. Jeśli przez mikronieszczelności w jednym z elementów układu hamulcowego nastąpiła absorbcja wilgoci, kontrola jakości w zbiorniczku może niczego nie wykazać. Stąd wymóg okresowej wymiany płynu niezależnie od wskazań testera. Wynik pomiaru może zatem przyspieszyć termin wymiany płynu, ale nigdy nie może jej opóźnić.
Uwaga – ze względu na dużą ilość producentów płynu hamulcowego zaleca się kontrolę jakości także nowych płynów, które zamierzamy wlać do układu. Zdarza się, że fabrycznie nowe płyny nie spełniają podstawowych wymagań. Prostota badania zagwarantuje najwyższą jakość tego niezwykle ważnego elementu.