Jednym z podstawowych uprawnień kierowcy zawodowego jest korzystanie z przysługujących przerw w pracy i jeździe. Patrząc przez pryzmat bezpieczeństwa na drodze, można stwierdzić, że jest to wręcz obowiązek każdego truckera. Dlatego przypominamy najważniejsze informacje na temat przerw, które przysługują zawodowym kierowcom.

Spis treści:

• Przerwa 15-minutowa „śniadaniowa”
• 30 lub 45 minut przerwy w czasie pracy
• Komu nie przysługuje przerwa na odpoczynek?
• Przerwa w jeździe wg rozporządzenia (WE) nr 561 / 2006

To oczywiste, że praca ciągła, pozbawiona odpoczynków, prowadzi do zmęczenia. I chyba nikogo nie trzeba przekonywać, że przemęczony kierowca stanowi poważne zagrożenie na drodze. Z tego właśnie powodu różne przepisy obligują go do wykonywania przerw w pracy. Wyjaśniamy, jakiej długości powinny one być, kiedy się należą oraz, jak je rozliczać.

Przerwa 15-minutowa „śniadaniowa”

Zacznijmy od tego, że zasady dotyczące przerw truckerów zawodowych zawarte są zarówno w Ustawie o czasie pracy kierowców zawodowych, jak i w rozporządzeniu (WE) nr 561/2006. Pierwszy z tych dokumentów za pomocą art. 6 ust. 3 wprowadza 15-minutową pauzę w pracy. Przysługuje ona pracownikowi, jeżeli jego wymiar czasu pracy wynosi co najmniej 6 godzin.

Przerwa ta nazywana jest „śniadaniową” i przysługuje kierowcom pracującym w dobie przez określony przepisami czas. Warto jednak pamiętać, że doba pracownicza to kolejne 24 godziny liczone od momentu rozpoczęcia pracy. Z tego powodu często nie pokrywa się ona z dobą zegarową.

30 lub 45 minut przerwy w czasie pracy

Art. 13 Ustawy o czasie pracy kierowców wprowadza przerwę na odpoczynek po kolejnych 6 godzinach pracy. Wynosi ona co najmniej:

• 30 minut, gdy czas pracy przekracza 9 godzin,
• 45 minut, jeśli czas pracy jest dłuższy niż 9 godzin.

Należy pamiętać o dwóch zasadniczych kwestiach. Po pierwsze jest to przerwa „w pracy”, a więc dotyczy nie tylko jazdy, ale również wszystkich innych czynności, które kierowca wykonuje (np. załadunek czy rozładunek). Na przykład pauza ta należy się truckerowi po 4 godzinach jazdy, poprzedzonych dwugodzinnym załadunkiem. Po drugie w czasie wykonywania tej pauzy kierowca nie może wykonywać żadnych innych czynności pracowniczych.

Ustawodawca dopuszcza możliwość podzielenia tej przerwy na krótsze okresy, które jednak nie mogą trwać mniej, niż 15 minut. Ponadto wszystkie muszą być wykorzystane albo podczas 6-godzinnego czasu pracy albo bezpośrednio po jego zakończeniu.

Poza tym do omawianych przerw na odpoczynek wlicza się także wspomnianą wcześniej śniadaniową. Dlatego w praktyce półgodzinna przerwa na odpoczynek trwa 15 minut, a ta 45-minutowa zostaje skrócona do 30 minut. Na dodatek przerwa „śniadaniowa” wlicza się do czasu pracy, ale przerwy na odpoczynek zaliczyć należy do czasu dyżuru.

Komu nie przysługuje przerwa na odpoczynek?

Pamiętajmy również o tym, że zgodnie z art. 27 ust. 4 Ustawy o czasie pracy kierowców przerwy na odpoczynek nie przysługują truckerom, którzy wykorzystali już pauzy w prowadzeniu pojazdu, wynikające z art. 7 rozporządzenia (WE) nr 561/2006 oraz art. 7 ust. 1 i 2 umowy AETR. Pauzy zdefiniowane przez te akty prawne stosowane są więc zamiennie.

Przerwa w jeździe wg rozporządzenia (WE) nr 561 / 2006

Przypomnijmy, że rozporządzenie (WE) nr 561 / 2006 obejmuje transport drogowy rzeczy pojazdami o łącznej DMC przekraczającej 3,5 t oraz transport ludzi pojazdami przystosowanymi do przewozu więcej niż 10 osób (łącznie z kierowcą).

Art. 7 tego rozporządzenia wprowadza co najmniej 45-minutową przerwę w jeździe, która przysługuje kierowcy po 4,5 h prowadzenia pojazdu (z wyjątkiem sytuacji, w której kierowca po tym okresie rozpoczyna odpoczynek). Przerwa ta może być oczywiście dłuższa, niż wspomniane trzy kwadranse, ale nie może być krótsza. Kiedy kierowca skorzysta z jej minimalnego wymiaru, nie musi już odbywać przerwy 30- lub 45-minutowej po 6 godzinach pracy, które wprowadzały zapisy Ustawy o czasie pracy kierowców.

W rozporządzeniu (WE) 561 / 2006 znajdują się również wytyczne, dotyczące możliwości podziału wspomnianej przerwy w jeździe. Można ją odbyć maksymalnie w dwóch częściach, z których pierwsza musi wynosić co najmniej 15 minut, a druga minimum pół godziny. W praktyce krótsza część przerwy może zostać wykorzystana przez kierowcę już po pierwszej minucie jazdy, natomiast drugą część pauzy trzeba odbyć najpóźniej po 4,5 godzinie jazdy.

Przerwę w jeździe rozlicza się tak samo, jak tę na odpoczynek w pracy. Oznacza to, że krótsza jej część (15 min) zaliczana jest do czasu pracy kierowcy, jeśli jego wymiar czasu pracy wynosi minimum 6 godzin. Dłuższa część tej przerwy zaliczana jest do czasu dyżuru kierowcy zawodowego.