Od 3 listopada 2007 obowiązują zmiany w przepisach wprowadzone ustawą z dnia
19 września 2007 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 192, poz. 1381). Zasadniczym celem nowelizacji ustawy o transporcie drogowym jest transpozycja wymagań dyrektywy 2006/22/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie minimalnych warunków wykonania rozporządzeń Rady (EWG) nr 561/2006 i (EWG) nr 3821/85 dotyczących przepisów socjalnych odnoszących się do działalności w transporcie drogowym oraz uchylającej dyrektywę Rady 88/599/EWG.

Dzięki dokonanej transpozycji dyrektywy 2006/22/WE do polskiego porządku prawnego oraz modyfikacjom ustawy o transporcie drogowym, stworzone zostały dobre podstawy dla umożliwienia organizacji skutecznych i efektywnych kontroli przestrzegania przez podmioty wykonujące przewozy i kierowców przepisów rozporządzeń (EWG) nr 3821/85 i (WE) nr 561/2006. Wzrost częstotliwości kontroli, w tym zwłaszcza przewoźników z grupy wysokiego ryzyka, oraz lepsze przygotowanie służb kontrolnych pod względem wyszkolenia i wyposażenia, przyczyni się – z jednej strony, do zmniejszania liczby naruszeń przepisów, z drugiej – do zapobiegania tym naruszeniom. W rezultacie, rozwiązania i mechanizmy wprowadzone ustawą prowadzić mają do wzrostu bezpieczeństwa użytkowników dróg, a także sprzyjać harmonizacji warunków pracy kierowców we Wspólnocie i wyrównania poziomu konkurencji między przewoźnikami.

Dyrektywa przewiduje w szczególności:
zorganizowanie systemu kontroli, zapewniającego prawidłowe i jednolite wykonywanie przepisów rozporządzeń (WE) nr 561/2006 oraz (EWG) nr 3821/85, m.in. poprzez przyjęcie jednolitej krajowej strategii kontroli przestrzegania przepisów w zakresie czasu prowadzenia pojazdów, obowiązkowych przerw i czasu odpoczynku kierowców i zwiększenie udziału oraz zwiększenie wsparcia dla Inspekcji Transportu Drogowego ze strony pozostałych, uprawnionych do kontroli, służb i instytucji, jak policja, Straż Graniczna, Służba Celna, Państwowa Inspekcja Pracy.
Odpowiednie przepisy w tym zakresie zawierają: art. 54 ust. 2 pkt 5 i ust. 4, art. 54b oraz art. 89 ust. 1 ustawy o transporcie drogowym, a także art. 6 omawianej ustawy nowelizującej;
obowiązek wyznaczenia odpowiedniego organu, do którego zadań należeć będzie m.in. zapewnienie koordynacji kontroli przeprowadzonych wspólnie przez kilka państw członkowskich UE, przekazywanie Komisji Europejskiej danych statystycznych, udzielanie pomocy innym organom państw członkowskich UE w zakresie określonym przepisami dyrektywy, reprezentowanie Polski w Komitecie wspierającym KE.

Odpowiednie przepisy w tym zakresie zawierają: art. 54 ust. 2 pkt 6-10, art. 54b ust. 1 i 4 ustawy o transporcie drogowym oraz akty wykonawcze, które zostaną wydane na podstawie ustawy;
zasady i częstotliwość oraz proporcje procentowe przeprowadzania kontroli w transporcie drogowym pod kątem przestrzegania przepisów socjalnych, określonych rozporządzeniami 561/2006 i 3821/85, wzrost wskaźników procentowych kontroli dotyczących liczby dni przepracowanych przez kierowców pojazdów objętych zakresem stosowania rozporządzeń wspólnotowych.
Ustawa przewiduje wydanie rozporządzenia wykonawczego w tym zakresie;
odpowiednie gromadzenie oraz grupowanie danych statystycznych z kontroli na drogach i w przedsiębiorstwach według kategorii określonych w przepisach dyrektywy.
Stosowne przepisy w tym zakresie zawierają: art. 54b ust. 2-3, art. 81 oraz art. 90a ust. 2 ustawy o transporcie drogowym;

wprowadzenie systemu oceny ryzyka, opartego na względnej liczbie i wadze naruszeń przepisów rozporządzeń (EWG) nr 3821/85 oraz (WE) nr 561/2006 popełnionych przez podmioty wykonujące przewóz drogowy. Przewoźnicy o wysokim stopniu ryzyka będą kontrolowane dokładniej i częściej.
Odpowiednie przepisy w tym zakresie zawierać będzie rozporządzenie wykonawcze do ustawy o transporcie drogowym;
należyte przeszkolenie funkcjonariuszy służb kontrolnych, zapewnienie standardowego wyposażenia umożliwiającego m.in. pobieranie, czytanie i analizowanie zapisów cyfrowego urządzenia rejestrującego a także wyposażenie służb kontrolnych w wykaz podstawowych elementów podlegających kontroli na drogach i na terenie podmiotu wykonującego przewozy drogowe.
Stosowne przepisy w tym zakresie zawierają: art. 89 ust. 4 i 5 ustawy o transporcie drogowym.

Dyrektywa 2006/22/WE nałożyła na przewoźnika drogowego obowiązek przechowywania – przez okres jednego roku, licząc od dnia otrzymania – przekazanych mu przez organy kontrolne, dokumentów i protokołów z wyników kontroli przeprowadzonych na jego terenie lub podczas kontroli drogowej w zakresie czasu jazdy i czasu postoju, obowiązkowych przerw i czasu odpoczynku kierowców wykonujących przewóz na jego rzecz. Przepis ten zawarty jest w art. 87 ust. 5 ustawy o transporcie drogowym.

Warto przy okazji przypomnieć, że art. 26 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 561/2006 zobowiązuje przewoźnika drogowego do przechowywania wykresówek (do tachografu analogowego), oryginalnych zapisów danych pobranych z tachografu cyfrowego i kart kierowców oraz wydruków papierowych (w przypadku tachografu cyfrowego) – przez co najmniej rok, w porządku chronologicznym i w czytelnej formie.

Dokonując transpozycji przepisów dyrektywy 2006/22/WE, wprowadzono do ustawy o transporcie drogowym art. 89 ust. 3, w którym gwarantuje się wykonywanie czynności kontrolnych bez dyskryminacji m.in. ze względu na kraj rejestracji pojazdu czy kraj zamieszkania kierowcy oraz rodzaj zainstalowanego w pojeździe urządzenia rejestrującego. Na podstawie tego samego przepisu, służby kontrolne zobowiązane są do organizowania kontroli drogowym w odpowiednim miejscu i czasie tak, aby utrudnić kierowcom prowadzącym pojazdy, omijanie punktów kontrolnych.
Dyrektywa 2006/22/WE zobowiązuje państwo członkowskie do zapewnienia odpowiednich warunków dla wykonywania kontroli przestrzegania przez kierowców przepisów rozporządzeń (EWG) nr 3821/85 i (WE) nr 561/2006, a m .in. zorganizowanie punktów kontroli. Odpowiedni zapis w tym zakresie, zobowiązujący ponadto zarządców dróg do zapewnienia odpowiednich parkingów dla postoju pojazdów wykonujących przewozy drogowe, zawiera nowy art. 20a ustawy o drogach publicznych.

Art. 7 ustawy o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz o zmianie niektórych innych ustaw przewiduje, że przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 89 ust. 2 ustawy z 2001 r. o transporcie drogowym, zachowują moc nie dłużej, niż przez 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy. Wprowadza ona zmiany w ustawie z dnia:
21 marca 1985 r. o drogach publicznych,
6 września 2001 r. o transporcie drogowym,
30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności,
28 października 2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych,
16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców.

W związku z wejściem w życie w kwietniu 2007 r. decyzji Komisji 2007/230/WE z dnia 12 kwietnia 2007 r. w sprawie formularza dotyczącego przepisów socjalnych odnoszących się do działalności w transporcie drogowym, wydanej na podstawie art. 11 ust. 3 dyrektywy 2006/22/WE, w niniejszej ustawie dokonano zmiany art. 31 ustawy o czasie pracy kierowców. Dodano ust. 2a dotyczący obowiązku wyposażania kierowcy w formularz, o którym mowa w ww. decyzji Komisji, w przypadku kiedy kierowca – w dniach poprzedzających rozpoczęcie przewozu drogowego – przebywał na zwolnieniu lekarskim z powodu choroby, na urlopie wypoczynkowym lub gdy prowadził inny pojazd wyłączony z zakresu stosowania rozporządzenia (WE) nr 561/2006, a w związku z tym nie posiada wykresówek w ciągłym okresie 15 dni lub zapisów tachografu cyfrowego i na karcie kierowcy w analogicznym okresie. Formularz ma standardową formę i jest dostępny na stronie internetowej pod adresem:
http://ec.europa.eu/transport/road/policy/social_provision/social_form_en.htm  
Formularz powinien być wypełniany maszynowo lub w komputerze i wystawiany przez przewoźnika przed rozpoczęciem przez kierowcę przewozu, odrębnie dla każdego z trzech przypadków objętych jego zakresem. Formularz podpisuje zarówno przewoźnik, na rzecz którego kierowca wykonuje przewóz, jak i sam kierowca.

Jednocześnie, ze względu na poprawę czytelności norm sprawiających trudności w interpretacji, a także – na konieczne modyfikacje formalne i poprawki techniczne, w ustawie z dnia 19 września 2007 r. wprowadzono zmiany w dotychczasowych przepisach dotyczących kontroli spełniania wymagań przez ciśnieniowe urządzenia transportowe.

Komunikat Ministerstwa Transportu Nr 143 (13.11.2007)