W tym roku PIP przeprowadzi ponad 60 tys. kontroli. Blisko 200 razy zweryfikuje działania z sektora logistyczno-spedycyjnego. Z kolei wśród firm transportowych sprawdzi około 440 tys. dni pracy kierowców.1 Służby kontrolne będą się skupiać, m.in. na weryfikacji wypłat wynagrodzeń i czasu pracy – obszaru, w którym dochodzi do największej liczby naruszeń, a także na sprawdzeniu legalności zatrudnienia obcokrajowców. Jakie jeszcze obszary działalności polskich przewoźników zostaną sprawdzone przez PIP i ITD w najbliższych miesiącach?

Transport na niechlubnej liście?

Państwowa Inspekcja Pracy zapowiedziała, że w tym roku przeprowadzi 2000 kontroli w zakresie przepisów dotyczących czasu pracy, wypłat wynagrodzeń i innych świadczeń, wynikających ze stosunku pracy.2 Jak wynika z dotychczasowych kontroli przeprowadzonych przez PIP, naruszenia w tym obszarze należą do najczęściej łamanych przepisów.

– Transport i gospodarka magazynowa są jednymi z niewielu branż obok handlu, przetwórstwa przemysłowego i budownictwa, w których odnotowuje się najwyższą liczbę skarg dotyczących naruszeń w zakresie czasu pracy i wypłaty wynagrodzeń. Kontrole mają na celu sprawdzać, m.in. czy przedsiębiorstwa poprawnie prowadzą ewidencję czasu pracy, zapewniają dobowe oraz tygodniowe odpoczynki pracowników, przestrzegają przepisów pracy, które obowiązują w porze nocnej oraz czy wypłacają wynagrodzenia w terminie. We wszystkich tych aspektach firmom transportowym pomagają specjaliści z OCRK, którzy wspierają przedsiębiorców w zakresie poprawnego rozliczania czasu pracy kierowców – komentuje Jakub Ordon, ekspert Inelo z Grupy Eurowag.

Pod lupą czas jazdy i odpoczynku kierowców

Inspekcja Transportu Drogowego przyjrzy się bliżej kwestiom związanym z poprawnym wykorzystywaniem możliwości dojazdów do baz przedsiębiorców lub do miejsca zamieszkania kierowców. Należy pamiętać, że kierowca może prowadzić pojazd przez 12 godzin pod warunkiem zachowania właściwych przerw od jazdy tak, by dotrzeć do miejsca, w którym odbierze tygodniowy odpoczynek.

– Wydłużony czas jazdy dziennej wymaga zastosowania opisu na rewersie wydruku z tachografu, przy czym kierowca musi uzasadnić wydłużony okres prowadzenia pojazdu i wykazać, że czynność tą można w pełni usprawiedliwić. Warto pamiętać, że ITD zweryfikuje również kwestie związane z właściwym rozmieszczeniem odpoczynków tygodniowych pracowników i rekompensat, wynikających z pracy kierowców w ruchu międzynarodowym w systemie 3/1. Elementem kontroli służb będą również kwestie związane, m.in. z długością trwania czasu pracy kierowców, długością trwania dojazdów do miejsc innych, niż zwyczajowe miejsca rozpoczęcia i zakończenia pracy oraz okresem aktywności na przejściach granicznych w ramach przepraw promowych i kolejowych – zaznacza Jakub Ordon.

Nowy tachograf – o czym pamiętać?

Kierowcy muszą nabyć nowe umiejętności w zakresie obsługi urządzeń rejestrujących w związku ze zbliżającą się ich wymianą na tachografy G2V2. Instalatorzy, jak i użytkownicy tachografów dostrzegają jednak szereg problemów tzw. „wieku dziecięcego”.

– Trzeba mieć świadomość, że przy nowych tachografach VDO i posiadaniu starej karty (wydanej przed sierpniem 2023 r.) kierowca zaraz po przekroczeniu granicy musi się zatrzymać i ręcznie wprowadzić oznaczenie kraju wjazdu. Z kolei trucker, mający do dyspozycji tachograf drugiej wersji produkcji Stonreidge, może bez obaw przejechać granicę bez zatrzymywania się, ponieważ w urządzeniu został zastosowany inny sposób zapisu danych na karcie kierowcy. Oznacza to, że kierowca powinien wyposażyć się w nową kartę do tachografu, jednak aktualne ustawodawstwo nie przewiduje możliwości wymiany karty ze względu na chęć dostosowania się do nowych urządzeń rejestrujących. Te wszystkie informacje mogą być sprawdzane w czasie kontroli służb – mówi ekspert Inelo.

Legalność zatrudniania obcokrajowców

Celem podejmowanych działań na tym polu jest wyeliminowanie zjawiska pracy w tzw. „szarej strefie” gospodarki. Inspektorzy szczególną uwagę mają zwrócić na weryfikację legalności zatrudnienia w przypadku osób z tzw. wysokiego ryzyka migracyjnego (tj. Azji, Afryki Północnej, Ameryki Środkowej i Południowej).

– Działania kontrolne na tym obszarze mają za zadanie ujawnić przypadki dotyczące, m.in. zatrudniania pracowników bez zawarcia pisemnej umowy o pracę czy braku dopełnienia obowiązku zgłaszania ich do zakładu ubezpieczeń społecznych. Sprawdzane będą również sytuacje, w których dochodzi do wypłat wynagrodzeń „pod stołem”, czyli poza oficjalnym obiegiem i bez odprowadzenia należnych składek na ZUS i podatek dochodowy – podkreśla Jakub Ordon.

Więcej informacji w zakresie zaplanowanych działań PIP i ITD na ten rok znajduje się w przewodniku Grupy Inelo. Z ebooka dowiesz się jeszcze, jakie kontrole czekają firmy transportowe w zakresie, m.in. delegowania kierowców, ich prawidłowego zatrudniania na podstawie umów cywilnoprawnych, danych zawartych w wydrukach ZUS IWA czy w obszarze logistyczno-spedycyjnym: https://inelo.pl/kontrole-itd-i-pip-w-2024-roku/.