Nie minął jeszcze rok od wprowadzenia w Polsce tzw. pakietu paliwowego, którego celem było ograniczenie szarej strefy w branży paliwowej. Najnowsze statystyki pokazują, że aktualne przepisy przynoszą pozytywny skutek.

Dane przedstawione przez Polską Organizację Przemysłu i Handlu Naftowego (POPiHN) pokazują znaczny wzrost sprzedaży paliw w ostatnich dwóch kwartałach. Największy skok odnotowano w przypadku oleju napędowego (15%), nieco dziwić może za to niemal równie duży wzrost sprzedaży LPG. Słupki sprzedaży benzyny podskoczyły o 8% w ubiegłym  i 5% w bieżącym roku (względem analogicznego okresu sprzed 12 miesięcy).

Tak duża poprawa na rynku paliw nie może być wynikiem przypadku. Bez wątpienia sprzedaż rośnie, gdyż nabywcy dotąd zaopatrujący się w szarej strefie, powrócili do legalnych zakupów. Jest to efekt pakietu paliwowego, czyli nowelizacji ustaw o VAT i akcyzie, Prawa energetycznego oraz ustawy o zapasach paliw, wprowadzonych w sierpniu minionego roku. W praktyce zmieniły się zasady przywozu paliw do kraju. Obecnie koncesje na obrót paliwami nabytymi za granicą przyznawane są wyłącznie podmiotom, które mają w Polsce siedzibę lub oddział. Podatek VAT należy opłacić najpóźniej 5 dni od przywozu paliwa do kraju, a nie dopiero po sprzedaży.

Całościowe statystyki, umożliwiające porównanie wyników sprzedaży paliw sprzed i po wprowadzeniu nowych przepisów będą dostępne dopiero za kilka miesięcy. Już teraz jednak szacuje się, że udział szarej strefy w całkowitym obrocie paliwami w Polsce przed sierpniem 2016 r. mógł wynosić nawet 30% (wg Ministerstwa Finansów).

Pakiet paliwowy to nie jedyne zmiany w przepisach dotyczących rynku paliw. Od 18 kwietnia 2017 r. obowiązuje pakiet przewozowy, dotyczący monitorowania przewozów drogowych produktów wrażliwych. Nowe przepisy zapewniają większą kontrolę państwa nad przewożonymi na terenie kraju towarami, ale nakładają także wiele nowych obowiązków na przedsiębiorstwa. Zgłaszanie transportów do rejestru jest dość kłopotliwe i czasochłonne. Poza tym legalnie działające firmy obawiają się kar za ewentualne błędy. Pakiet przewozowy jest zatem zmianą o wiele bardziej kontrowersyjną, jego wpływ na rynek paliw i dalsze ograniczanie szarej strefy poznamy w ciągu kilku miesięcy.

Skala działania szarej strefy na rynku paliw była prawdopodobnie większa niż sądzili analitycy. Zmiana prawa spowodowała poprawę w bardzo szybkim tempie – jakby za dotknięciem czarodziejskiej różdżki. Najbliższe miesiące pokażą, czy pozytywny trend się utrzyma.